Bộ Nội vụ đề xuất bỏ ngạch công chức

Bộ Nội vụ đang lấy ý kiến về dự án Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi). Theo quy định hiện hành, ngạch công chức là tên gọi thể hiện thứ bậc về năng lực, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của công chức. Việc bổ nhiệm là quá trình cán bộ, công chức được quyết định giữ chức vụ lãnh đạo, quản lý hoặc một ngạch cụ thể theo quy định pháp luật.

Tuy nhiên, tại dự thảo dự kiến trình Quốc hội vào tháng 5, Bộ Nội vụ đề xuất bãi bỏ toàn bộ quy định về ngạch công chức (từ Điều 42 đến Điều 46), thay vào đó áp dụng phương thức quản lý mới dựa trên vị trí việc làm.

Cụ thể, hệ thống vị trí việc làm của công chức sẽ được xếp theo thứ bậc, thể hiện mức độ khác nhau về tính chất công việc và yêu cầu khung năng lực tương ứng. Trên cơ sở này, các cơ quan sẽ thực hiện tuyển dụng, đánh giá, sử dụng, quản lý công chức và trả lương theo nguyên tắc: "Làm ở vị trí việc làm nào thì hưởng mức lương tương ứng với vị trí đó". Khi công chức thay đổi vị trí việc làm, lương và các chế độ liên quan cũng sẽ thay đổi theo vị trí mới. Nội dung chi tiết sẽ do Chính phủ quy định.

Việc phân loại vị trí việc làm của công chức gồm: Lãnh đạo, quản lý; chuyên môn, nghiệp vụ; hỗ trợ, phục vụ. So với quy định hiện hành, dự luật mới bỏ loại hình "chuyên môn dùng chung". Đối với vị trí việc làm hỗ trợ, phục vụ, cơ quan quản lý công chức có thể ký kết hợp đồng lao động để thực hiện.

Ngoài ra, cơ quan quản lý có thể ký hợp đồng lao động với những người tài năng, chuyên gia hoặc nhà khoa học để thực hiện một số nhiệm vụ chuyên môn, nghiệp vụ nhằm đáp ứng yêu cầu công việc.

Đối với cán bộ, nội dung phân loại bao gồm: vị trí việc làm, tiêu chuẩn chức vụ, chức danh, nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm. Vị trí việc làm của cán bộ sẽ do cơ quan có thẩm quyền của Đảng quy định và hướng dẫn.

Nguyên tắc, phương pháp, trình tự xác định vị trí việc làm; bản mô tả công việc; khung năng lực; hệ thống vị trí việc làm và trách nhiệm thẩm định, phê duyệt, ban hành các vị trí việc làm sẽ được Quốc hội giao Chính phủ quy định cụ thể.

Theo cơ quan soạn thảo, Luật hiện hành quy định nguyên tắc quản lý cán bộ, công chức là kết hợp giữa tiêu chuẩn chức danh, vị trí việc làm và chỉ tiêu biên chế. Tuy nhiên, việc sử dụng, đánh giá, xếp loại chất lượng cán bộ, công chức hiện nay vẫn chưa hoàn toàn dựa trên vị trí việc làm.

Khái niệm vị trí việc làm trong Luật hiện hành gắn với chức danh, chức vụ, cơ cấu và ngạch công chức để xác định biên chế và bố trí công chức. Điều này dẫn đến việc triển khai mô tả vị trí việc làm bị trùng lặp với tiêu chuẩn ngạch công chức. Các tiêu chuẩn này lại thiếu rõ ràng về yêu cầu kết quả, sản phẩm công việc, gây nhiều vướng mắc trong thực tế, không đáp ứng tốt mục tiêu tinh giản biên chế, cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức theo chủ trương của Đảng và Nhà nước.

Dự án Luật Cán bộ, công chức (sửa đổi) dự kiến sẽ được trình Quốc hội xem xét tại kỳ họp tháng 5.