Doanh nghiệp có thể bị phạt những gì theo Nghị định 310/2025/NĐ-CP về thuế và hóa đơn

Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 310/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 125/2020/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế và hóa đơn. 

Việc hoàn thiện khung pháp lý lần này nhằm tăng tính răn đe, nâng cao hiệu quả quản lý thuế trong bối cảnh chuyển đổi số và mở rộng hóa đơn điện tử trên toàn quốc.

Điều chỉnh nhằm phù hợp thực tiễn quản lý thuế

Sau 5 năm áp dụng, Nghị định 125/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 đã góp phần quan trọng trong việc chuẩn hóa hành vi vi phạm và mức xử phạt. Tuy nhiên, thực tiễn phát sinh nhiều tình huống mới: Vi phạm liên quan hóa đơn điện tử, kê khai thuế qua môi trường số, chậm nộp hồ sơ theo quy trình điện tử… Vì vậy, Nghị định 310/2025/NĐ-CP bổ sung các quy định cụ thể để xử lý rõ ràng hơn.

Những nội dung được sửa đổi tập trung vào:

- Hành vi chậm nộp hồ sơ thuế, bổ sung mức xử phạt cho trường hợp nộp qua phương thức điện tử nhưng không hợp lệ hoặc bị trả lại nhiều lần.

- Vi phạm về hóa đơn điện tử, đặc biệt là hành vi sửa đổi dữ liệu đã gửi cơ quan thuế, lập hóa đơn không đúng thời điểm trên hệ thống điện tử, hoặc không truyền dữ liệu theo chuẩn định dạng bắt buộc.

- Mức phạt tăng nặng với hành vi trốn thuế sử dụng công nghệ, che giấu doanh thu qua nền tảng số.

Làm rõ hơn các nhóm hành vi vi phạm về hóa đơn

Một trong những điểm đáng chú ý là việc tách bạch các nhóm vi phạm về hóa đơn để tránh nhầm lẫn, tạo điều kiện cho doanh nghiệp nhận biết và tuân thủ:

- Vi phạm về nội dung hóa đơn, như thông tin không đầy đủ, sai mã số thuế, sai mô tả hàng hóa dịch vụ;

- Vi phạm về quản lý và sử dụng hóa đơn, chẳng hạn không hủy hóa đơn khi được yêu cầu, sử dụng hóa đơn hết hiệu lực, dùng hóa đơn sai mục đích;

- Vi phạm trong việc truyền dữ liệu hóa đơn điện tử, chậm truyền, truyền sai thời hạn hoặc bị phát hiện truyền dữ liệu bất thường.

Các nhóm vi phạm được quy định mức phạt rõ ràng, có biên độ để cơ quan thuế xem xét hoàn cảnh và mức độ của từng hành vi.

Tăng tính răn đe đối với hành vi trốn thuế, gian lận thuế

Nghị định 310/2025/NĐ-CP bổ sung nhiều tình tiết tăng nặng đối với hành vi trốn thuế, đặc biệt trong lĩnh vực thương mại điện tử, kinh doanh qua nền tảng công nghệ, giao dịch xuyên biên giới.

Những hành vi như dùng hóa đơn để che giấu doanh thu, cố ý không kê khai giao dịch phát sinh trên nền tảng số, hoặc lợi dụng sai sót của hệ thống để tránh nghĩa vụ thuế sẽ bị áp dụng mức phạt cao hơn so với trước đây.

Đây được xem là biện pháp cần thiết khi số lượng giao dịch trực tuyến tăng nhanh, dẫn đến nguy cơ thất thu ngân sách nếu không kiểm soát chặt.

Khuyến nghị cho doanh nghiệp và hộ kinh doanh

Với việc Nghị định 310/2025/NĐ-CP có hiệu lực, các doanh nghiệp, hộ kinh doanh và cá nhân cần:

- Rà soát quy trình kê khai – nộp thuế – lưu trữ hóa đơn để bảo đảm tuân thủ;

- Kiểm tra hoạt động truyền dữ liệu hóa đơn điện tử, tránh tình trạng sai định dạng, truyền chậm hoặc thiếu dữ liệu;

- Tăng cường ứng dụng phần mềm kế toán – hóa đơn chuẩn kết nối với cơ quan thuế;

- Đào tạo nhân sự về quy định mới, nhất là đơn vị bán hàng online, kinh doanh trên sàn thương mại điện tử.

Việc chủ động cập nhật sẽ giúp giảm nguy cơ vi phạm, đồng thời tạo môi trường kinh doanh minh bạch và bền vững hơn.

Nghị định số 310/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 16/1/2026.