Sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân: Giảm trừ gia cảnh cần căn cứ vào biến động giá cả

Chiều 2/12, tại phiên họp thứ 52, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý đối với 3 dự thảo luật: Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi); Luật Quản lý thuế (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý nợ công. Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành Phiên họp.

Giảm trừ gia cảnh nên gắn với CPI

Tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn đã trình bày tóm tắt Báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý các dự thảo. Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng nghe Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi trình bày ý kiến đối với nội dung cơ quan trình dự kiến tiếp thu, giải trình và chỉnh lý 03 dự thảo luật: Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi); Luật Quản lý thuế (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý nợ công.

Liên quan đến Luật thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), nhiều đại biểu cho rằng, việc giảm trừ gia cảnh cần căn cứ vào biến động giá cả, thu nhập, đảm bảo phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội.

Theo đó, cho ý kiến tại Phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cơ bản thống nhất với nhiều nội dung nêu trong Báo cáo giải trình, tiếp thu của Chính phủ và Báo cáo ý kiến của Ủy ban Kinh tế và Tài chính.

Liên quan đến quy định về khai thuế khoản thu khác, tính thuế khoản thu khác và khấu trừ tại Điều 12 của dự thảo Luật Quản lý thuế, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho rằng, nội dung cho phép người nộp thuế được khai bổ sung đối với thời kỳ phạm vi đã thực hiện thanh tra kiểm tra như dự thảo là không phù hợp, có thể dẫn đến nguy cơ tiêu cực, làm vô hiệu hóa công tác hậu kiểm của cơ quan thuế sau khi người nộp thuế đã tự kê khai nộp thuế. Ngoài ra còn gây ra kẽ hở cho cán bộ thanh tra, kiểm tra thuế có thể thông đồng, móc ngoặc với doanh nghiệp, người nộp thuế… do đó, đề nghị không nên luật hóa nội dung này.

Về miễn thuế khoản thu khác tại Điều 19 dự thảo luật, đại biểu Hoàng Thanh Tùng đề nghị xem lại quy định tại khoản 2 về người nộp thuế thuộc trường hợp không chịu thuế thì lập và gửi hồ sơ cho cơ quan quản lý thuế có thẩm quyền. Đại biểu đề nghị làm rõ tại sao trường hợp không chịu thuế mà vẫn phải lập hồ sơ?

Đối với dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), đại biểu đề nghị tiếp tục cân nhắc quy định tại khoản 3, Điều 30 về mức giảm trừ gia cảnh thực hiện theo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh là không cần thiết, không cần quy định trong dự thảo luật. Cùng với đó, đại biểu đề nghị bổ sung quy định liên quan đến thu nhập từ kinh doanh, từ tiền lương, tiền công của cá nhân cư trú hết hiệu lực thi hành từ kỳ tính thuế năm 2026 để đảm bảo đồng bộ với hệ thống pháp luật…

Trong khi đó, Phó Tổng Kiểm toán Nhà nước Hà Thị Mỹ Dung đề nghị cộng dồn vào tổng thu nhập hàng năm để đảm bảo công bằng và không đánh thuế cứng theo từng lần phát sinh. Cùng với đó, đối với tiêu chí xác định phúc lợi tính thuế cần quy định nguyên tắc và danh mục phúc lợi chịu thuế, hoặc không chịu thuế và phương pháp quy đổi giá trị. Quy định về thiết lập cơ chế điều chỉnh tự động mức giảm trừ gia cảnh nên gắn với CPI để tránh chậm điều chỉnh và đảm bảo thu nhập tối thiểu cho người dân.

Chính phủ muốn giữ thuế suất TNCN cao nhất 35%

Được biết, tại dự thảo mới nhất trình Quốc hội, Chính phủ vẫn giữ biểu thuế 5 bậc như phương án đưa ra hồi đầu tháng 11. Mức cao nhất vẫn là 35%, với phần thu nhập trên 100 triệu đồng mỗi tháng (sau khi giảm trừ gia cảnh, người phụ thuộc).

Theo Chính phủ, thuế suất cao nhất 35% là hợp lý, ở mức trung bình, không quá cao cũng không thấp so với các nước trên thế giới. Một số quốc gia trong khu vực như Thái Lan, Indonesia, Philippines cũng đang áp dụng bậc thuế thu nhập cá nhân cao nhất 35%, còn Trung Quốc là 45%.

Tại dự thảo mới, Chính phủ điều chỉnh lại 2 bậc thuế, trong đó thuế suất bậc 2 (thu nhập tính thuế 10-30 triệu đồng một tháng) giảm từ 15% còn 10%. Tương tự, mức thuế bậc 3 (thu nhập tính thuế trên 30 đến 60 triệu đồng một tháng) hạ về 20%.

Trong các phiên thảo luận trước đó, nhiều đại biểu băn khoăn về tính hợp lý trong phương án điều chỉnh các ngưỡng thu thập và thuế suất tương ứng. Cụ thể, khoảng cách giữa các bậc có độ chênh lệch khác nhau. Theo biểu thuế trình đầu tháng 11, bậc 1, 2 và 3 cách nhau lên đến 10%, còn bậc 4 và bậc 5 chỉ chênh 5%. Do đó, đại biểu lo ngại người có thu nhập ở bậc 2 và 3 sẽ chịu áp lực thuế cao hơn so với quy định hiện hành, trong khi đây lại là nhóm chiếm phần lớn trong diện chịu thuế thu nhập cá nhân. Một số ý kiến cũng đề nghị cân nhắc chỉ quy định mức thuế cao nhất 25% hoặc 30%.