10 sự kiện, chính sách, quyết sách về pháp luật nổi bật năm 2025

Cùng Tạp chí Phổ biến và Tham vấn pháp luật Việt Nam điểm lại 10 sự kiện, chính sách, quyết sách về pháp luật nổi bật, được đánh giá là có tác động lớn trong năm 2025.

1- Bộ chính trị Ban hành Nghị quyết số 66

Ngày 30/4/2025, Tổng Bí thư Tô Lâm đã thay mặt Bộ Chính trị ký ban hành Nghị quyết 66-NQ/TW về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong Kỷ nguyên mới.

Điểm nhấn đầu tiên của Nghị quyết số 66 là Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật trực thuộc Bộ Chính trị, trực tiếp do Tổng Bí thư Tô Lâm làm Trưởng Ban; Phó trưởng Ban Chỉ đạo là Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, cho thấy tầm quan trọng của Nghị quyết này.

Theo đó, mục tiêu đến năm 2027, hoàn thành việc sửa đổi, bổ sung, ban hành mới văn bản pháp luật bảo đảm cơ sở pháp lý đồng bộ cho hoạt động của bộ máy Nhà nước theo mô hình chính quyền 3 cấp.

Năm 2028, hoàn thiện hệ thống pháp luật về đầu tư, kinh doanh, góp phần đưa môi trường đầu tư của Việt Nam nằm trong nhóm 3 nước dẫn đầu ASEAN.

Đến năm 2030, Việt Nam có hệ thống pháp luật dân chủ, công bằng, đồng bộ, thống nhất, công khai, minh bạch, khả thi với cơ chế tổ chức thực hiện nghiêm minh, nhất quán, bảo đảm cơ sở pháp lý cho hoạt động bình thường, liên tục, thông suốt của các cơ quan sau sắp xếp tổ chức bộ máy, tháo gỡ vướng mắc phát sinh từ thực tiễn, mở đường cho kiến tạo phát triển.

2- Ban hành Chỉ thị số 54 - Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giám định tư pháp và định giá tài sản

Ngày 30/11/2025, Bộ Chính trị đã ban hành Chỉ thị số 54-CT/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giám định tư pháp và định giá tài sản.

Theo Chỉ thị, công tác giám định tư pháp và định giá tài sản trong tố tụng hình sự trong thời gian qua đã có nhiều chuyển biến tích cực: Thể chế, pháp luật từng bước được hoàn thiện; hệ thống tổ chức và đội ngũ người làm giám định tư pháp, định giá tài sản, hội đồng định giá tài sản các cấp tiếp tục được củng cố, kiện toàn; công tác quản lý nhà nước được đổi mới, hiệu lực, hiệu quả hơn; chất lượng giám định tư pháp, định giá tài sản được nâng cao, góp phần giải quyết vụ án, vụ việc chính xác, kịp thời, thu hồi tài sản thất thoát cho Nhà nước, bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp của Nhà nước, tổ chức và cá nhân, đóng góp tích cực vào công cuộc phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và cải cách tư pháp.

Chỉ thị 54-CT/TW là căn cứ quan trọng để tiếp tục đổi mới, hoàn thiện, nâng cao hiệu quả công tác giám định tư pháp và định giá tài sản, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của công tác đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực và cải cách tư pháp trong tình hình mới.

3- Quốc hội thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013

Việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp năm 2013 là sự kiện chính trị - pháp lý quan trọng của đất nước trong năm 2025.

Sáng 16/6/2025, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, với 470/470 đại biểu Quốc hội tham gia tán thành.

Số lượng các điều sửa đổi gồm 5 điều: Điều 9, Điều 10, khoản 1 Điều 84, Điều 110, Điều 111.

Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định nhấn mạnh, Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp được Quốc hội thông qua sẽ là dấu ấn lịch sử, có ý nghĩa hết sức quan trọng, khởi đầu cho cuộc cải cách sâu sắc về thể chế, thể hiện tư duy đổi mới có tính cách mạng trong tổ chức hệ thống chính trị và quản trị quốc gia, là cơ sở hiến định cho việc thực hiện thắng lợi chủ trương của Đảng và Nhà nước về sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, tạo nền tảng để kiến tạo một nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, người dân hạnh phúc, yên vui. 

4-51 luật được thông qua tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV

Chiều 11/12, ngay sau phiên bế mạc Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Tổng Thư ký Quốc hội, Chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội Lê Quang Mạnh đã chủ trì họp báo công bố kết quả Kỳ họp thứ 10.

Sau 40 ngày làm việc liên tục, khẩn trương, nghiêm túc, với tinh thần khoa học, đổi mới, trách nhiệm cao, Kỳ họp thứ 10 đã thành công tốt đẹp, hoàn thành toàn bộ nội dung, chương trình đề ra.

Quốc hội đã xem xét, thông qua 51 luật, 8 nghị quyết quy phạm pháp luật; tiến hành tổng kết công tác nhiệm kỳ 2021 - 2026 của các cơ quan trong bộ máy nhà nước; xem xét, quyết định công tác nhân sự thuộc thẩm quyền; giám sát chuyên đề "việc thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường kể từ khi Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 có hiệu lực thi hành". Chỉ riêng Kỳ họp thứ 10 đã chiếm 30% tổng số luật và nghị quyết quy phạm pháp luật được Quốc hội ban hành của cả nhiệm kỳ.

5-Ban hành Nghị quyết số 197– Đột phá trong xây dựng, thi hành pháp luật

Nhằm thế chế hóa Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, Chính phủ trình Quốc hội ban hành Nghị quyết số 197/2025/QH15 ngày 17/5/2025 về một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá trong xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật.

Theo đó, Nghị quyết số 197/2025/QH15 được xây dựng nhằm tạo lập cơ chế, chính sách đặc biệt về tài chính với định mức vượt trội và khoán chi theo nhiệm vụ, hoạt động; chế độ, chính sách đãi ngộ đối với người tham gia công tác xây dựng pháp luật và một số nhiệm vụ, hoạt động tổ chức thi hành pháp luật hỗ trợ trực tiếp cho xây dựng pháp luật gắn với chức năng, nhiệm vụ, hoạt động, vị trí việc làm, xác định bảo đảm chi cho công tác xây dựng pháp luật không thấp hơn 0,5% tổng chi ngân sách nhà nước hằng năm và tăng dần theo yêu cầu phát triển.

Nghị quyết số 197/2025/QH15 hướng đến việc áp dụng chính sách thu hút hợp lý nguồn nhân lực chất lượng cao tham gia vào công tác xây dựng pháp luật. Nghị quyết cũng quy định tạo nền tảng cho viêc thành lập Quỹ hỗ trợ xây dựng chính sách, pháp luật để tạo cơ chế linh hoạt nhằm kịp thời hỗ trợ, tài trợ cho dự án, nhiệm vụ, hoạt động không được ngân sách nhà nước cấp kinh phí hoặc cần bổ sung kinh phí nhằm tạo thay đổi đột phá, tích cực, hiệu quả, bền vững về xây dựng pháp luật.

6-Thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật

Tháng 5/2025, Bộ Chính trị ban hành quyết định thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật. Theo đó, Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật trực thuộc Bộ Chính trị do Tổng Bí thư Tô Lâm làm Trưởng Ban; Thủ tướng Phạm Minh Chính làm Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật;Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn làm Phó Trưởng Ban Chỉ đạo Trung ương về hoàn thiện thể chế, pháp luật.

Theo đó, Đảng ủy Quốc hội lãnh đạo, chỉ đạo, hoàn thiện pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới; tăng cường giám sát thực hiện theo quy định.

Đảng ủy Chính phủ lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng chương trình hành động triển khai thực hiện Nghị quyết, phối hợp với Đảng uỷ Quốc hội thể chế hóa đầy đủ, kịp thời các chủ trương, chính sách nêu trong Nghị quyết này, chỉ đạo Bộ Tư pháp xây dựng, trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV ban hành Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc biệt tạo đột phá trong xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật.

Mặt trận Tổ quốc Việt Nam lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng chương trình, kế hoạch hướng dẫn, vận động nhân dân thực hiện Nghị quyết, phát huy vai trò giám sát, phản biện xã hội, tham gia xây dựng và thi hành pháp luật, xây dựng văn hoá tuân thủ pháp luật.

7-Ban hành Nghị quyết số 206 - Xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật

Nghị quyết số 206/2025/QH15 được Quốc hội ban hành ngày 24/6/2025 về cơ chế đặc biệt xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật. Theo đó, mục tiêu của Nghị quyết này là kịp thời thể chế hóa đầy đủ chủ trương của Đảng trong việc xử lý những khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật.

Cụ thể, năm 2025, cơ bản hoàn thành việc tháo gỡ những “điểm nghẽn” do quy định pháp luật” tại Nghị quyết số 66-NQ/TW ngày 30/4/2025 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới, ngày 24/6/2025, tại Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, Bộ Tư pháp đã chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan tham mưu giúp Chính phủ xây dựng, trình Quốc hội thông qua Nghị quyết số 206/2025/QH15 về cơ chế đặc biệt xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật.

Nghị quyết số 206/2025/QH15 được đánh giá là một bước đột phá trong công tác hoàn thiện thể chế để tháo gỡ các “điểm nghẽn” do quy định của pháp luật gây kìm hãm, ách tắc, cản trở phát triển kinh tế - xã hội, nhằm huy động các nguồn lực thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, đưa pháp luật trở thành lợi thế cạnh tranh.

8- Kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống ngành Tư pháp

Năm 2025 đánh dấu cột mốc 80 năm hình thành và phát triển ngành Tư pháp (28/8/1945 - 28/8/2025). Đây là hành trình gắn liền với sự nghiệp xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam.

Trong suốt quá trình phát triển, ngành tư pháp đã không ngừng mở rộng chức năng, nâng cao vai trò của ngành, đóng góp tích cực vào việc hoàn thiện hệ thống pháp luật, tham mưu xây dựng và thi hành Hiến pháp, các đạo luật trọng yếu, góp phần tạo dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của Nhân dân, do Nhân dân, vì Nhân dân. Đó là truyền thống quý báu, niềm tự hào và cũng là trách nhiệm cao quý để mỗi cán bộ, công chức, viên chức của ngành Tư pháp hôm nay tiếp tục phấn đấu, sáng tạo, cống hiến, xây dựng ngành Tư pháp ngày càng vững mạnh, hiện đại, hội nhập và nhân văn.

9-Khai trương Cổng Pháp luật quốc gia

Sáng 31/5, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Phạm Minh Chính dự lễ khai trương Cổng Pháp luật quốc gia, ngay trước khi chủ trì cuộc tọa đàm với các doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp về triển khai Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.

Cổng Pháp luật quốc gia (địa chỉ truy cập là: phapluat.gov.vn) là kênh thông tin cung cấp cơ bản đầy đủ hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, giới thiệu văn bản pháp luật mới, là "cẩm nang pháp lý" trực tuyến; tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của người dân, doanh nghiệp về văn bản quy phạm pháp luật; ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để hỗ trợ, giải đáp các vấn đề về pháp luật; lấy ý kiến người dân và doanh nghiệp về dự thảo văn bản quy phạm pháp luật; hỗ trợ pháp lý doanh nghiệp; trợ giúp pháp lý... Việc tích hợp các chức năng cốt lõi trên cùng một nền tảng sẽ tạo ra một hệ sinh thái pháp lý toàn diện, thân thiện và hiệu quả, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của người dân và doanh nghiệp trong kỷ nguyên số.

10- Sắp xếp tổ chức lại hệ thống Thi hành án dân sự theo mô hình 2 cấp

-Ngày 6/6/2025, Bộ Chính trị, Ban Bí thư đã ban hành Kết luận số 162-KL/TW ngày 06/6/2025 phê duyệt Đề án “Tiếp tục sắp xếp, tinh gọn bộ máy hệ thống tổ chức thi hành án dân sự đảm bảo hoạt động hiệu lực, hiệu quả”. Thực hiện Kết luận của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Bộ trưởng Bộ Tư pháp đã ban hành Quyết định số 1898/QĐ-BTP ngày 25/6/2025 quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Cục Quản lý THADS (THADS); sắp xếp, tổ chức lại Tổng cục thành Cục Quản lý THADS thuộc Bộ Tư pháp; 63 Cục THADS cấp tỉnh và 693 Chi cục THADS cấp huyện thành 34 cơ quan THADS tỉnh, thành phố, 355 Phòng THADS khu vực.