Đề xuất trả lương công chức dựa trên mức bình quân khu vực tư nhân
Bộ Nội vụ đưa ra phương án trả lương công chức theo vị trí việc làm, tham chiếu mức lương bình quân của khu vực tư nhân cho các vị trí tương ứng. Đề xuất này nhằm giảm tiêu cực, giữ chân nhân tài và hạn chế tình trạng chảy máu chất xám trong hệ thống
Trong tài liệu tham khảo kinh nghiệm quốc tế đính kèm dự thảo Luật Cán bộ, công chức sửa đổi, Bộ Nội vụ khẳng định việc xây dựng cơ chế trả lương dựa trên khu vực tư nhân sẽ tạo động lực để công chức làm việc hiệu quả hơn. Nhiều quốc gia trên thế giới đã áp dụng mô hình này và đạt kết quả tích cực. Tuy nhiên, nội dung cụ thể của đề xuất hiện chưa được quy định rõ trong dự thảo luật.
Theo dự thảo, công chức được hưởng lương, thưởng phù hợp với vị trí việc làm và tình hình kinh tế - xã hội. Khi thay đổi vị trí công tác, lương và các chế độ liên quan sẽ được điều chỉnh tương ứng. Các phụ cấp và ưu đãi cho công chức làm việc tại vùng khó khăn, biên giới, hải đảo hoặc trong môi trường độc hại, nguy hiểm cũng được đề cập. Ngoài ra, các khoản tiền làm thêm giờ, làm đêm hay công tác phí sẽ được Chính phủ quy định chi tiết.
Hiện tại, lương cơ bản của công chức được tính theo hệ số nhân với mức lương cơ sở (2,34 triệu đồng từ tháng 7/2024). Với cách tính này, mức lương thấp nhất là 3,1 triệu đồng/tháng và cao nhất đạt 23,4 triệu đồng/tháng, chưa bao gồm phụ cấp. Bộ Nội vụ cũng nhấn mạnh rằng nhiều nước đã xây dựng cơ cấu lương cho công chức dựa trên mức trung bình của xã hội và khu vực tư nhân, với các khoản bổ sung như phụ cấp đi lại, cư trú và các chế độ khác.
Tại Trung Quốc, ngoài lương cơ bản, công chức còn được nhận các khoản phụ cấp cho vùng khó khăn, chức vụ, nhà ở và trợ cấp y tế. Những người hoàn thành nhiệm vụ xuất sắc sẽ được thưởng vào cuối năm. Trong khi đó, tại Nhật Bản, Hội đồng Nhân sự quốc gia chịu trách nhiệm xây dựng kế hoạch lương thưởng dựa trên các yếu tố như độ khó, tính hiệu quả công việc, lương trung bình xã hội và điều kiện kinh tế. Mức lương của công chức Nhật có thể tăng hoặc giảm tùy theo tình hình kinh tế và được trình Nghị viện phê duyệt.
Ở Thái Lan, cơ chế lương công chức bao gồm nhiều yếu tố như lương cơ bản, phụ cấp, lương hưu và tiền thưởng định kỳ. Những công chức có đạo đức, kỷ luật tốt và đạt hiệu quả công việc cao sẽ được xem xét tăng lương. Tại Mỹ, lương công chức được trả theo hiệu suất và có các khoản thưởng khuyến khích. Việc tăng lương dựa nhiều vào chất lượng công việc hơn là thâm niên, với mức lương ngang bằng nhau cho các công việc giá trị tương đương, có cân nhắc đến khu vực tư nhân và các yếu tố địa phương.
Tại New Zealand, lương công chức dao động từ 1.333 NZD/tháng (khoảng 20 triệu đồng) đến 4.191 NZD/tháng (khoảng 63 triệu đồng), bao gồm phúc lợi nhà ở và đi lại. Thu nhập được tính dựa trên kinh nghiệm và trình độ học vấn của mỗi công chức.
Dự thảo Luật Công chức, viên chức sửa đổi dự kiến được trình Quốc hội vào kỳ họp thứ 9, khai mạc tháng 5, và sẽ tiếp tục được thảo luận để hoàn thiện trước khi áp dụng.
