Sau những sự cố người nổi tiếng: Đề xuất tăng án tù với quảng cáo 'láo', hàng giả

Tại buổi thảo luận, đại biểu Tao Văn Giót, Phó bí thư Tỉnh đoàn Lai Châu cho rằng mức phạt được đề xuất từ 200 triệu đồng đến 2 tỷ đồng, tùy vào hành vi, vẫn chưa đủ sức răn đe và không tương xứng với mức độ nguy hiểm của loại tội phạm này, bởi lợi nhuận từ các hành vi này quá lớn và việc phát hiện, xử lý lại rất khó khăn. Do đó, đại biểu Giót đề nghị tăng mức phạt tù lên từ 10 năm đến chung thân. Về mức phạt tiền, ông cho rằng cần căn cứ vào số lượng hàng giả đã được tung ra thị trường và lợi nhuận bất chính mà đối tượng thu được để xử lý phù hợp.

Theo ông Giót, hầu hết các vụ việc sản xuất hoặc buôn bán thực phẩm, thuốc giả đều có tổ chức, được lên kế hoạch bài bản, với phạm vi ảnh hưởng rất lớn. Ông nhấn mạnh: "Đây là loại tội phạm biết hậu quả nhưng vẫn cố ý làm sai, trong khi ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe, mạng sống người dân. Sản xuất hàng giả không khác gì cố ý giết người".

Ngoài ra, ông cũng đề xuất xử phạt nặng đối với những người nổi tiếng quảng cáo sai sự thật, tiếp tay cho các doanh nghiệp hoặc cơ sở sản xuất hàng giả, hàng kém chất lượng. Ông bày tỏ quan điểm: "Người có ảnh hưởng, người nổi tiếng đương nhiên có hiểu biết, thuộc tầng lớp tri thức, không thể trả lời không biết sản phẩm mình quảng cáo kém chất lượng".

Về vấn đề quảng cáo sai sự thật, trung tướng Nguyễn Minh Đức, Phó chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại, cho rằng các quy định pháp luật hiện nay còn thiếu rõ ràng, tạo kẽ hở cho người nổi tiếng lợi dụng danh tiếng để trục lợi. Ông nhận định: "Việc này là kẽ hở để người nổi tiếng lợi dụng danh tiếng của mình kiếm lợi. Doanh nghiệp cũng khai thác triệt để sự ảnh hưởng của những người này để quảng bá sản phẩm. Trong khi đó, tâm lý tiêu dùng của người dân vẫn là 'theo đám đông, người nổi tiếng dùng cũng tin tưởng dùng'".

Theo ông Đức, việc quản lý hành vi, phát ngôn của người nổi tiếng không thể chỉ dựa trên các quy phạm đạo đức hoặc quy chuẩn sử dụng mạng xã hội. Ông đề xuất cần sửa đổi các luật chuyên ngành như Luật Quảng cáo nhằm siết chặt quyền và nghĩa vụ của các bên liên quan trong hoạt động quảng bá sản phẩm. Ông cũng cho rằng cần sửa đổi Bộ luật Hình sự để tăng nặng mức phạt đối với hành vi quảng cáo sai sự thật, đồng thời quy định cụ thể thế nào là quảng cáo gian dối để xử lý hành vi này theo từng mức độ.

Bên cạnh đó, ông Đức đề xuất Chính phủ ban hành nghị định cụ thể về việc người nổi tiếng quảng cáo sản phẩm trên các nền tảng trực tuyến, có mức độ bao phủ rộng và hướng đến đông đảo người dùng. Các quy định cần nêu rõ chế tài nặng hơn đối với hành vi quảng cáo sai sự thật, đặc biệt khi các sản phẩm gây ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng hoặc tâm lý xã hội.

Ông Đức nhấn mạnh giải pháp căn cơ là siết chặt quy định từ khâu ký kết hợp đồng quảng cáo. Theo đó, hợp đồng cần đảm bảo đầy đủ các yếu tố, như giấy phép kinh doanh, quy chuẩn và tiêu chuẩn của hàng hóa được quảng cáo. Hợp đồng cũng phải ràng buộc trách nhiệm giữa bên thuê quảng cáo và người được thuê. "Hợp đồng hiện không có điều khoản ràng buộc nên đôi khi người nghệ sĩ, người nổi tiếng không hiểu biết hết, chỉ nói theo cảm xúc", ông Đức nói.

Theo quy định hiện hành, hành vi quảng cáo sai sự thật, tùy vào mức độ vi phạm, có thể bị xử phạt hành chính theo Nghị định 38/2021 hoặc xử lý hình sự theo Điều 197 Bộ luật Hình sự về tội Quảng cáo gian dối.

Trung tướng Đức cho biết, trong thời gian tới, công an sẽ tập trung điều tra và xử lý toàn diện các hành vi quảng cáo có dấu hiệu tội phạm để tăng sức răn đe và phòng ngừa. Đồng thời, các cơ quan chức năng sẽ rà soát, khắc phục những bất cập, thiếu sót trong hệ thống pháp luật liên quan đến an toàn thực phẩm và kinh doanh thương mại.

Ông Đức cũng đề xuất gắn trách nhiệm trực tiếp giữa cơ quan quản lý nhà nước và tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh, quảng bá thực phẩm. Điều này sẽ giúp bảo vệ người tiêu dùng hiệu quả hơn, đồng thời ngăn chặn các hành vi trục lợi bất chính. Bộ Công an cũng khuyến cáo người dân cần tỉnh táo, thận trọng khi mua các loại thực phẩm như sữa, tránh tin tưởng mù quáng vào các lời quảng cáo từ người nổi tiếng trên mạng xã hội.