Dự thảo Luật Quảng cáo: Người nổi tiếng phải bồi thường khi quảng cáo sai

Trong buổi thảo luận về dự thảo Luật Quảng cáo sửa đổi sáng 10/5, đại biểu Trần Khánh Thu (công tác tại Sở Y tế Thái Bình) bày tỏ lo ngại về sự thiếu chặt chẽ trong quản lý quảng cáo và chất lượng sản phẩm, đặc biệt qua các vụ việc thực phẩm chức năng và sữa giả gần đây.

Theo đại biểu Thu, các doanh nghiệp này có đầy đủ giấy tờ kiểm nghiệm, công bố sản phẩm theo quy định. Tuy nhiên, khi cơ quan công an vào cuộc điều tra và kiểm định lại, chúng bị xác định là hàng giả. Đáng nói, những người tham gia quảng cáo, như nghệ sĩ, ca sĩ, diễn viên, lại không có khả năng tự thẩm định các tài liệu liên quan đến sản phẩm họ quảng bá.

Về việc yêu cầu người nổi tiếng thông báo trước khi thực hiện quảng cáo, bà Thu nhận định điều này khó khả thi. "Phải chăng là viết lên Facebook, đăng lên tiktok, YouTube nói tôi chuẩn bị quảng cáo cho nhãn hàng này, sản phẩm kia?", bà đặt câu hỏi.

Để đảm bảo tính thực tế, đại biểu đề nghị bổ sung cơ chế xử lý trách nhiệm liên đới và quy định bồi thường từ phía người nổi tiếng khi quảng cáo sai sự thật. Tuy nhiên, nếu họ đã kiểm tra kỹ lưỡng các hồ sơ pháp lý từ doanh nghiệp và không cố ý lừa dối, thì trách nhiệm chính phải thuộc về nhà sản xuất hoặc doanh nghiệp cung cấp sản phẩm.

Bà Thu dẫn chứng, tại Mỹ, Ủy ban Thương mại Liên bang yêu cầu người nổi tiếng phải công khai mối quan hệ tài chính với thương hiệu khi quảng cáo. Họ phải đảm bảo nội dung quảng cáo trung thực, không gây hiểu nhầm về tính năng hay hiệu quả của sản phẩm. Trong khi đó, Hàn Quốc có quy định nghiêm ngặt cấm quảng cáo trá hình trên mạng xã hội, với mức phạt vi phạm lên đến 500 triệu won (tương đương 8,7 tỷ đồng). Quốc gia này cũng ngăn cấm nghệ sĩ làm đại diện cho các hãng rượu nhằm giảm tác động tiêu cực đến giới trẻ.

Nhấn mạnh tầm quan trọng của các quy định, bà Thu cho rằng những biện pháp này không chỉ bảo vệ người tiêu dùng mà còn giúp người nổi tiếng tránh các rủi ro pháp lý và giữ gìn uy tín cá nhân.

Đồng tình với quan điểm này, đại biểu Huỳnh Thị Phúc (Phó đoàn đại biểu Bà Rịa - Vũng Tàu) nêu thực trạng quảng cáo sai sự thật trong lĩnh vực thực phẩm chức năng, cũng như nhiều mặt hàng tiêu dùng, từ thiết yếu đến xa xỉ, bị thổi phồng công dụng, gây tổn thất lớn cho khách hàng.

Bà Phúc đề xuất tăng nặng mức phạt đối với người nổi tiếng khi quảng cáo sai sự thật, đồng thời Chính phủ cần sớm sửa đổi các nghị định xử phạt trong lĩnh vực quảng cáo. Bên cạnh đó, cần bổ sung quy định về trách nhiệm đạo đức, nghề nghiệp và pháp lý của những người làm quảng cáo.

"Trước vấn nạn quảng cáo sai sự thật của người nổi tiếng thời gian qua, cơ quan chức năng cần nghiên cứu cơ chế quản lý nghiêm với người nổi tiếng, người có ảnh hưởng", bà Phúc nói.

Đại biểu Trịnh Xuân An (chuyên trách Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại) cũng cho rằng các quy định pháp lý hiện tại chưa đủ rõ ràng để xử lý nhóm "người có ảnh hưởng". Nhóm này không chỉ bao gồm những người có trình độ, chuyên môn, mà còn bao gồm cả các nhân vật gây chú ý trên mạng xã hội, như người mẫu, diễn viên, ca sĩ, thậm chí cả những người nổi tiếng nhờ tai tiếng.

"Cần siết hoạt động quảng cáo của nhóm này. Người nào khả năng chuyên môn, liên quan mới quảng cáo được. Một hoa hậu, diễn viên được mời quảng cáo vì hình ảnh đẹp, có nhiều người theo dõi, nhưng họ sẽ không có kiến thức về sản phẩm", ông An nêu ý kiến.

Dự thảo Luật Quảng cáo sửa đổi dự kiến sẽ được Quốc hội biểu quyết thông qua vào ngày 11/6 tới.