Du lịch nghỉ dưỡng Farmstay: Tìm giải pháp bảo đảm chuẩn pháp lý

Mô hình Farmstay và du lịch nông nghiệp đã và đang mở ra một hướng đi mới cho phát triển kinh tế địa phương. Tuy vậy, không ít dự án lâm vào thế bế tắc, tranh chấp hoặc buộc phải tháo dỡ chỉ vì xem nhẹ pháp lý. Pháp lý, trong bối cảnh này, không đơn thuần là thủ tục hành chính. Nó là trụ cột cấu thành giá trị, khả năng vận hành và tính bền vững của dự án.

Nhà hoạch định và phát triển mô hình Farmstay tại Việt Nam, ông Phạm Thanh Tùng, nhận định rằng pháp lý chính là một dạng “rào cản ngành”: khó, phức tạp và đòi hỏi nguồn lực. Nhưng chính rào cản đó lại tạo ra biên cạnh tranh cho những nhà đầu tư nghiêm túc, bài bản và có tầm nhìn dài hạn. Khi pháp lý được chuẩn hóa, dự án không chỉ ổn định về vận hành mà còn gia tăng giá trị thương mại và thu hút dòng vốn đầu tư thứ cấp.

Pháp lý không phải chi phí phụ, mà là một khoản đầu tư chiến lược

Nhiều chủ dự án vẫn có thói quen “làm trước - hợp thức hóa sau”, hoặc coi chi phí pháp lý là khoản chi không tạo ra doanh thu trực tiếp. Thực tế hoàn toàn ngược lại. Một dự án được chuẩn hóa pháp lý từ đầu sẽ:

- Xác lập quyền sở hữu và quyền sử dụng đất rõ ràng

- Tối ưu mục đích sử dụng và dịch vụ đi kèm

- Tăng tính thanh khoản khi chuyển nhượng, huy động vốn hoặc mời gọi đối tác

Giá trị của Farmstay không chỉ nằm ở cảnh quan hay trải nghiệm, mà ở tính hợp pháp và khả năng giao dịch của tài sản.

Farmstay là mô hình đa hợp phần, pháp lý phải tiếp cận đa ngành

Farmstay không chỉ là nông nghiệp, cũng không chỉ là du lịch. Đó là mô hình tích hợp giữa:

- Quy hoạch và sử dụng đất đai

- Tổ chức hoạt động nông nghiệp và dịch vụ trải nghiệm

- Xây dựng công trình phục vụ lưu trú và sinh hoạt

- Bảo tồn văn hóa và phát triển cộng đồng địa phương

Vì vậy, khuôn khổ pháp lý điều chỉnh mô hình này trải rộng trên Luật Đất đai, Luật Du lịch, Luật Xây dựng, Luật Nông nghiệp và cơ chế tổ chức như Hợp tác xã hoặc doanh nghiệp xã hội. Nhà đầu tư cần có tư duy pháp lý tổng thể, thay vì chỉ xử lý vấn đề đơn lẻ.

Chiến lược pháp lý phải đi trước triển khai thực địa

Theo ông Phạm Thanh Tùng, phần lớn dự án thất bại đến từ việc “làm xong mới tìm cách hợp thức”. Điều này dẫn đến rủi ro thiệt hại kép: chi phí khắc phục cộng thêm mất uy tín tại địa phương.

Ngược lại, khi pháp lý được hoạch định từ đầu, các yếu tố như:

- Loại hình công trình

- Quy mô xây dựng

- Luồng vận hành và trải nghiệm du khách

- Liên kết sinh kế cộng đồng

Tất cả đều được định vị rõ ràng, giúp dự án vận hành ổn định và bền vững.

Giá trị thật của mô hình Farmstay không nằm ở tốc độ xây dựng, mà ở độ chuẩn mực. Khi nhà đầu tư làm chủ được pháp lý, Farmstay không chỉ là sản phẩm du lịch, mà trở thành tài sản có giá trị kinh tế, văn hóa và cộng đồng lâu dài. Từ một rào cản khó khăn ban đầu, pháp lý có thể trở thành “đại dương xanh” chiến lược, nơi chỉ những người có năng lực, tầm nhìn và cam kết bền vững mới có thể khai thác hiệu quả.

Độc giả có câu hỏi, xin gửi về toà soạn Tạp chí Phổ biến và Tham vấn pháp luật Việt Nam theo điện thoại hoặc email ghi trên website Tạp chí điện tử để được các chuyên gia tư vấn giải đáp.

Bài viết của Nhà Hoạch định Phạm Thanh Tùng