UBND cấp xã dự kiến tổ chức tối đa 4 phòng chuyên môn
Chính phủ đang xây dựng đề án tổ chức lại chính quyền địa phương cấp xã, theo đó UBND cấp xã sẽ được tổ chức tối đa 4 phòng chuyên môn hoặc tương đương, tùy theo đặc điểm khu vực như đô thị, nông thôn hoặc hải đảo.
Đề án này nằm trong Quyết định số 759/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, phê duyệt kế hoạch sắp xếp lại các đơn vị hành chính, đồng thời xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương hai cấp.

Chính quyền địa phương cấp xã, bao gồm HĐND và UBND, sẽ có sự sắp xếp linh hoạt nhằm tối ưu hóa hoạt động. HĐND cấp xã dự kiến thành lập hai ban, gồm Ban Pháp chế và Ban Kinh tế - Xã hội. Trong khi đó, UBND cấp xã được định hướng tổ chức tối đa 4 phòng chuyên môn, phù hợp với đặc thù từng địa phương. Với các đơn vị hành chính cấp xã không thuộc diện sắp xếp lại, có thể không cần tổ chức phòng chuyên môn. Thay vào đó, Chính phủ dự kiến tăng thêm một Phó Chủ tịch UBND và một số công chức để đáp ứng yêu cầu công việc. Việc này sẽ do chính quyền cấp tỉnh quyết định cụ thể dựa trên tình hình thực tế tại các địa phương.
Theo định hướng, 4 phòng chuyên môn tại UBND cấp xã sẽ bao gồm Văn phòng HĐND và UBND, Phòng Kinh tế (hoặc Phòng Kinh tế, Hạ tầng và Đô thị tùy khu vực), Phòng Văn hóa - Xã hội, và Trung tâm phục vụ hành chính công. Mỗi phòng sẽ đảm nhận các chức năng, nhiệm vụ cụ thể để hỗ trợ hiệu quả cho UBND.
Văn phòng HĐND và UBND đóng vai trò tham mưu, giúp HĐND và UBND cấp xã thực hiện chức năng quản lý nhà nước trong các lĩnh vực chung như xây dựng, tổ chức thực thi pháp luật, theo dõi và xử lý các văn bản pháp quy, phổ biến pháp luật, hòa giải cơ sở, trợ giúp pháp lý, và các công tác tư pháp khác. Ngoài ra, đơn vị này còn phụ trách các nhiệm vụ quản trị nội bộ, hỗ trợ cơ sở vật chất và kỹ thuật phục vụ hoạt động của HĐND, UBND. Đối với các đơn vị hành chính cấp xã có đường biên giới hoặc nằm trên biển, Văn phòng cũng phối hợp thực hiện các nhiệm vụ liên quan đến công tác ngoại vụ và biên giới.
Phòng Kinh tế sẽ đảm nhận nhiệm vụ tham mưu và hỗ trợ UBND trong các lĩnh vực kinh tế, tài chính, đầu tư, ngân sách, quy hoạch đô thị, hạ tầng, giao thông, nông nghiệp, và môi trường. Các công việc như phát triển kinh tế hộ gia đình, hợp tác xã, quản lý tài nguyên, phòng chống thiên tai cũng thuộc phạm vi chức năng của phòng này. Riêng với khu vực phường hoặc đặc khu như Phú Quốc, phòng chuyên môn này sẽ được mở rộng thành Phòng Kinh tế, Hạ tầng và Đô thị, bổ sung thêm nhiệm vụ về quản lý nhà ở, công sở, và các hạ tầng kỹ thuật đô thị như cấp thoát nước, chiếu sáng, và cây xanh.
Phòng Văn hóa - Xã hội có nhiệm vụ bao quát nhiều lĩnh vực như tổ chức hành chính, quản lý nhân sự, giáo dục, y tế, lao động, văn hóa, thể thao, và chuyển đổi số. Đơn vị này sẽ hỗ trợ UBND giải quyết các vấn đề liên quan đến người có công, bảo trợ xã hội, chăm sóc trẻ em, và các công tác dân tộc, tôn giáo. Ngoài ra, phòng cũng chịu trách nhiệm phát triển các hoạt động giáo dục, nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, và đẩy mạnh các chương trình văn hóa, thể thao phục vụ cộng đồng.
Cuối cùng, Trung tâm phục vụ hành chính công sẽ là đầu mối quan trọng trong việc xây dựng chính quyền điện tử và triển khai cơ chế một cửa, một cửa liên thông. Trung tâm này không chỉ hỗ trợ giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp mà còn phối hợp với các cơ quan nhà nước theo ngành dọc để nâng cao hiệu quả cung ứng dịch vụ công tại địa phương.
Với những thay đổi này, Chính phủ hướng đến việc tinh gọn bộ máy chính quyền cấp xã, nâng cao hiệu quả hoạt động và đáp ứng tốt hơn các yêu cầu của người dân và doanh nghiệp trên địa bàn.