Bộ GDĐT gửi cảnh báo đến các trường học về nạn 'bắt cóc online'

“Bắt cóc online” gia tăng

Cảnh báo này được đưa ra sau khi Cục Cảnh sát hình sự, Bộ Công an phát hiện tình trạng gia tăng các thủ đoạn lừa đảo tinh vi tại một số địa phương như Hà Nội, Quảng Ninh, TP.HCM.

Các đối tượng giả danh Công an, Viện Kiểm sát, Tòa án để đe dọa, thao túng tâm lý HSSV, gây hoảng loạn và tạo dựng các tình huống giả như “bị truy nã”, “liên quan đến vụ án”, buộc phải “chuộc người”, từ đó lừa đảo tiền bạc của gia đình với hình thức gọi là “bắt cóc online”.

Đặc biệt, trong đó có vụ việc đối tượng dụ dỗ, hướng dẫn trẻ em di chuyển từ Hà Nội vào TP Hồ Chí Minh để đến các địa phương giáp biên sang Campuchia “du lịch”.

Kịch bản lừa đảo mới: Từ cuộc gọi giả đến màn kịch “con bị bắt cóc”

Theo Bộ GDĐT, phương thức lừa đảo thường diễn ra theo ba bước:

Bước 1: Giả danh lực lượng Công an, Viện kiểm sát, Tòa án sử dụng số điện thoại lạ gọi điện trực tiếp cho nạn nhân (thường là trẻ em, HSSV) và đưa ra các cáo buộc bịa đặt (liên quan đến ma túy, đường dây tội phạm rửa tiền, truy nã hoặc có lệnh bắt giữ của Viện kiểm sát, Tòa án…) nhằm tạo tâm lý hoảng loạn, mất bình tĩnh với nạn nhân.

Bước 2: Các đối tượng sẽ thao túng tâm lý, yêu cầu nạn nhân giữ bí mật, không được kể với bất kỳ ai, ép buộc hoặc hướng dẫn nạn nhân rời khỏi nơi ở và thuê địa điểm (nhà nghỉ, khách sạn) để ở một mình. Sau đó hướng dẫn cắt đứt liên lạc với người thân và chỉ liên lạc với các đối tượng (thay sim điện thoại, để điện thoại chế độ máy bay và sử dụng liên lạc với các đối tượng qua video call từ các ứng dụng khác), có trường hợp còn uy hiếp nạn nhân cung cấp những hình ảnh, clip nhạy cảm cho các đối tượng.

Bước 3: Các đối tượng có thể nhắn tin, gọi điện trực tiếp cho gia đình thông báo về việc nạn nhân đang bị bắt cóc, đe dọa chặt ngón tay, đăng tải hình ảnh, clip nhạy cảm của nạn nhân lên mạng hoặc ép nạn nhân tự liên hệ về gia đình và thông báo bị bắt cóc để yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản nạn nhân hơặc nhóm đối tượng. Sau khi nhận được tiền thì cắt đứt liên lạc và để lại nạn nhân tiếp tục hoảng loạn, gia đình mất tài sản lớn.

Đồng hành cùng thế hệ trẻ vượt “bẫy số” thời đại 4.0

Trước tình hình nghiêm trọng trên, Bộ GDĐT yêu cầu các cơ sở giáo dục triển khai các nhiệm vụ sau:

Thứ nhất, tăng cường tuyên truyền và nâng cao nhận thức:

Phối hợp với Công an địa phương để tuyên truyền cho giáo viên, học sinh và phụ huynh nhận biết các thủ đoạn lừa đảo. Nội dung tuyên truyền cần nhấn mạnh kỹ năng sử dụng mạng an toàn, nhận diện các hình thức lừa đảo qua điện thoại, mạng xã hội như cho vay tiền nhanh, đa cấp, cá độ, trúng thưởng giả mạo.

Hoạt động này cần được lồng ghép vào các chương trình giáo dục thông qua tin bài, phóng sự, băng rôn, tờ rơi, các nhóm Zalo, Facebook của trường học.

Thứ hai, chủ động quản lý và phối hợp ngăn chặn:

Nhà trường cần thường xuyên phối hợp với gia đình và các đơn vị chức năng để quản lý học sinh, đặc biệt khi có học sinh vắng mặt bất thường, nghi bị dụ dỗ hoặc thao túng tâm lý qua mạng.

Thứ ba, lập danh sách học sinh có nguy cơ bị lợi dụng:

Phối hợp với lực lượng Công an lập danh sách học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học lực sa sút, biểu hiện bất thường để kịp thời có biện pháp hỗ trợ, can thiệp.

Mỗi cơ sở giáo dục cần có thông tin liên hệ với Công an phường, Cảnh sát khu vực, đường dây nóng để xử lý tình huống khẩn cấp.

Thứ tư, báo cáo định kỳ tình hình thực hiện, nếu gặp khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện, báo cáo về Bộ GDĐT để được hỗ trợ.

Việc phối hợp chặt chẽ giữa nhà trường, gia đình và cơ quan chức năng giữ vai trò then chốt trong bảo vệ học sinh, sinh viên trước các hiểm họa ẩn mình trên không gian mạng. Đây không chỉ là yêu cầu cấp bách mà còn là trách nhiệm bền vững trong giáo dục và định hướng thế hệ trẻ thời đại số.