Sửa Luật Quốc tịch Việt Nam: Quốc hội xem xét nới lỏng chính sách nhập tịch

Dự thảo luật đề xuất miễn một số điều kiện nhập quốc tịch Việt Nam cho những người có công lao đặc biệt đóng góp vào sự nghiệp xây dựng và bảo vệ đất nước. Các điều kiện được miễn bao gồm khả năng sử dụng tiếng Việt đủ để hòa nhập, yêu cầu thường trú trong nước, thời gian thường trú tối thiểu 5 năm, và khả năng đảm bảo cuộc sống tại Việt Nam.

Đối với người chưa thành niên, nếu nhập quốc tịch Việt Nam theo cha hoặc mẹ, hoặc có cha mẹ, ông bà là công dân Việt Nam, họ sẽ được miễn các điều kiện nhập quốc tịch. Trong trường hợp đang cư trú ở nước ngoài, họ chỉ cần nộp hồ sơ tại cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài.

Ngoài ra, dự thảo cũng cho phép người có thân nhân là công dân Việt Nam được giữ quốc tịch nước ngoài khi xin nhập quốc tịch Việt Nam, với điều kiện không sử dụng quốc tịch nước ngoài để gây phương hại đến lợi ích của Việt Nam và tuân thủ pháp luật của nước mà họ mang quốc tịch.

Dự thảo còn tạo điều kiện thuận lợi để kiều bào trở lại quốc tịch Việt Nam. Chính phủ đề xuất không giới hạn các trường hợp được trở lại quốc tịch, đồng nghĩa với việc tất cả những người từng mất quốc tịch Việt Nam đều có thể nộp đơn xin xét duyệt.

Cơ quan soạn thảo nhận định, việc nới lỏng các quy định liên quan đến nhập và trở lại quốc tịch Việt Nam là cần thiết để thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước trong việc hỗ trợ người Việt Nam ở nước ngoài. Các chính sách này còn nhằm thúc đẩy đầu tư, sản xuất, kinh doanh, phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và quá trình chuyển đổi số tại Việt Nam.

Tuy nhiên, dự luật cũng nêu rõ một số trường hợp phải có duy nhất quốc tịch Việt Nam và thường trú trong nước. Cụ thể, đó là các cá nhân ứng cử, được bầu cử, phê chuẩn, bổ nhiệm giữ chức vụ hoặc chức danh theo nhiệm kỳ; người được tuyển dụng, bổ nhiệm vào cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ương và địa phương; người làm việc tại các đơn vị sự nghiệp công lập.

Những người làm việc trong lực lượng vũ trang hoặc tổ chức cơ yếu cũng chỉ được phép giữ một quốc tịch Việt Nam. Tuy nhiên, Chính phủ có thể xem xét ngoại lệ nếu điều này mang lại lợi ích cho Nhà nước và không gây phương hại đến lợi ích quốc gia. Nội dung chi tiết sẽ được quy định cụ thể bởi Chính phủ.

Chính phủ cho biết, hiện nay một số văn bản pháp luật đã quy định tiêu chuẩn về quốc tịch đối với những người được bầu, bổ nhiệm hoặc tuyển dụng vào một số vị trí, nhưng vẫn còn điểm chưa thống nhất giữa các luật. Một số quy định chỉ yêu cầu là "công dân Việt Nam" mà không nêu rõ việc chỉ được giữ một quốc tịch. Vì vậy, dự thảo luật lần này bổ sung quy định nhằm đảm bảo an ninh, lợi ích quốc gia, cũng như tăng cường trách nhiệm và sự trung thành của công dân.

Để đảm bảo sự linh hoạt và thu hút nhân lực chất lượng cao, dự thảo giao Chính phủ quyền quyết định các trường hợp ngoại lệ khi xét thấy có lợi cho đất nước.

Ủy ban Pháp luật và Tư pháp đánh giá, quy định này đáp ứng yêu cầu về an ninh quốc gia, bảo vệ lợi ích quốc gia, đồng thời khẳng định trách nhiệm của người nhập hoặc trở lại quốc tịch Việt Nam đối với đất nước.

Quốc hội dự kiến thảo luận về dự án Luật này tại hội trường vào ngày 29/5 và thông qua vào ngày 23/6.