Chỉ số tự do kinh tế của Việt Nam xếp thứ 59 toàn cầu
Quốc hội thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội, các cơ chế đặc thù, công tác tiết kiệm, chống lãng phí. Chính phủ đánh giá tình hình ổn định, kinh tế tăng trưởng cao nhưng cũng thừa nhận nhiều thách thức cần giải quyết.
Ngày 17/6, Quốc hội dành thời gian thảo luận về kết quả phát triển kinh tế - xã hội, việc chuyển tiếp áp dụng một số cơ chế, chính sách đặc thù và công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Cuối phiên làm việc buổi sáng và chiều, các thành viên Chính phủ sẽ phát biểu giải trình, làm rõ thêm một số nội dung được đại biểu Quốc hội nêu.
Đại biểu Quốc hội tại phòng họp Diên Hồng ngày 29/5. Ảnh: Cổng TTĐT Quốc hội
Theo báo cáo của Chính phủ, năm 2024, tình hình kinh tế vĩ mô, chính trị và xã hội cơ bản ổn định. Tăng trưởng kinh tế được ưu tiên thúc đẩy mạnh mẽ, trong khi lạm phát được kiểm soát phù hợp. Các tổ chức quốc tế tiếp tục đánh giá cao triển vọng kinh tế của Việt Nam. Cùng với đó, công tác hoàn thiện thể chế, pháp luật được đẩy mạnh; chú trọng cải cách thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh. Nhiều dự án trọng điểm quốc gia đã hoàn thành và đưa vào khai thác, đời sống người dân ngày càng được nâng cao.
Tuy nhiên, Chính phủ thừa nhận nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội ngày càng nặng nề. Nền kinh tế vẫn trong quá trình chuyển đổi, khả năng chống chịu còn hạn chế, chịu ảnh hưởng lớn từ lạm phát và biến động thị trường quốc tế.
Về tăng trưởng, GDP quý IV/2024 đạt 7,55%, quý sau cao hơn quý trước; cả năm đạt 7,09%, đưa Việt Nam vào nhóm ít quốc gia có tốc độ tăng trưởng cao nhất khu vực cũng như thế giới. Thu ngân sách nhà nước đạt hơn 2 triệu tỷ đồng, tăng 20,1% so với dự toán, nhờ việc quản lý thu chặt chẽ và khai thác hiệu quả các nguồn thu còn dư địa.
Khu vực kinh tế tư nhân tiếp tục được quan tâm với nhiều chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, được triển khai đồng bộ, hiệu quả. Nhờ đó, chỉ số tự do kinh tế của Việt Nam tăng 13 bậc, xếp thứ 59 toàn cầu.
Trong lĩnh vực hạ tầng, Chính phủ đẩy mạnh đầu tư vào mạng lưới giao thông. Riêng năm 2024, thêm 109 km đường cao tốc được đưa vào khai thác, nâng tổng chiều dài đường cao tốc cả nước lên hơn 2.021 km. Từ năm 2025, các công trình lớn như cảng hàng không quốc tế Long Thành, sân bay Gia Bình, nhà ga hành khách T3 Tân Sơn Nhất và T2 Nội Bài dự kiến sẽ đi vào hoạt động.
Dù vậy, báo cáo cũng chỉ ra rằng thể chế và pháp luật vẫn là "điểm nghẽn của điểm nghẽn". Tư duy xây dựng pháp luật còn nặng về quản lý, chưa theo kịp yêu cầu kiến tạo phát triển. Quá trình phân cấp, phân quyền và cắt giảm các thủ tục hành chính, quy chuẩn kỹ thuật, điều kiện kinh doanh vẫn rườm rà, chưa triệt để.
Ngoài ra, sự liên kết giữa doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp trong nước còn chậm, chưa thúc đẩy được chuyển giao công nghệ, kỹ năng quản trị và hình thành các chuỗi cung ứng, cụm liên kết ngành. Việc xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém gắn với xử lý nợ xấu cũng gặp nhiều khó khăn.
Để khắc phục những hạn chế này, Chính phủ cho biết sẽ nghiên cứu, áp dụng khung pháp lý chuyên biệt để hệ thống pháp luật theo kịp tốc độ phát triển của kinh tế số, đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế. Những lĩnh vực trọng tâm bao gồm công nghệ tài chính, trí tuệ nhân tạo, kinh tế nền tảng, thương mại điện tử, đặc khu kinh tế... Đồng thời, Chính phủ sẽ đề xuất khung pháp lý thử nghiệm có kiểm soát cho các công nghệ mới.
Chính phủ cũng sẽ tổng kết các cơ chế, chính sách đặc thù đã phát huy hiệu quả tại 10 địa phương để luật hóa và mở rộng phạm vi áp dụng. Đồng thời, các chính sách đặc thù nhằm phát triển các khu kinh tế tiềm năng như Vân Đồn, Vân Phong, các khu kinh tế biên giới sẽ được xây dựng theo hướng phát triển dài hạn, tiến tới ban hành nghị quyết và thủ tục pháp lý ngay trong năm 2025.
Trước khi Quốc hội tiến hành thảo luận tại hội trường, đầu phiên làm việc sáng ngày 17/6, các đại biểu đã biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp và Nghị quyết về giảm thuế giá trị gia tăng.
