Công ước Hà Nội: Dấu ấn phòng chống tội phạm mạng toàn cầu

Lễ mở ký Công ước Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng với chủ đề “Chống tội phạm mạng – Chia sẻ trách nhiệm – Hướng tới tương lai” diễn ra tại Hà Nội trong hai ngày 25–26/10. Đây không chỉ là một sự kiện ngoại giao quốc tế quy mô lớn mà còn là dấu mốc lịch sử, khẳng định vai trò, vị thế và uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế trong nỗ lực xây dựng môi trường mạng an toàn, tin cậy và bền vững.

Theo Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Đặng Hoàng Giang, bối cảnh thế giới và khu vực đang chứng kiến những biến động phức tạp, trong đó tội phạm mạng nổi lên như một mối đe dọa nghiêm trọng đối với an ninh, chủ quyền và ổn định của các quốc gia. “Không một quốc gia đơn lẻ nào có thể tự mình đối phó với loại tội phạm này. Hợp tác quốc tế là điều kiện tiên quyết để bảo đảm an ninh, an toàn và chủ quyền trên không gian mạng,” ông nhấn mạnh.

Tiến trình xây dựng Công ước Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng được khởi xướng từ năm 2019 và trải qua 8 phiên đàm phán chính thức, 5 phiên họp giữa kỳ kéo dài hơn 30 tháng (từ 2/2022 đến 8/2024). Đến ngày 24/12/2024, Đại hội đồng Liên Hợp Quốc đã chính thức thông qua văn kiện này – được xem là công cụ pháp lý mang tính toàn cầu đầu tiên trong lĩnh vực phòng, chống tội phạm mạng.

Điểm đặc biệt, tên gọi “Công ước Hà Nội” được ghi nhận trong lời văn của Công ước – một sự khẳng định mang tính biểu tượng đối với đóng góp của Việt Nam trong quá trình thúc đẩy và hoàn thiện văn kiện quốc tế này. Việc đăng cai tổ chức Lễ mở ký tại Hà Nội cho thấy Việt Nam không chỉ là thành viên tích cực mà còn là quốc gia tiên phong trong việc thúc đẩy hợp tác quốc tế, thể hiện tinh thần chủ động, trách nhiệm và uy tín trên trường quốc tế.

Thứ trưởng Đặng Hoàng Giang cho biết, việc tham gia tiến trình này giúp Việt Nam mở rộng hợp tác về kỹ thuật, nhân lực và công nghệ, đồng thời bảo đảm môi trường an ninh, hòa bình và ổn định cho phát triển quốc gia. “Qua Công ước, chúng ta có cơ hội tiếp thu kinh nghiệm và công nghệ của các nước đi trước, góp phần nâng cao năng lực ứng phó với tội phạm mạng,” ông nói.

Dù Công ước đã được thông qua, song thách thức lớn nhất nằm ở việc triển khai thực thi trên phạm vi toàn cầu. Mỗi quốc gia có hệ thống pháp luật, lợi ích và văn hóa khác nhau, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ, thiện chí và đồng thuận để biến cam kết thành hành động cụ thể.

Đối với Việt Nam, điều đó đồng nghĩa với việc tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, nâng cao năng lực thể chế và đào tạo đội ngũ chuyên gia an ninh mạng – pháp lý – công nghệ đủ trình độ để hội nhập quốc tế. “Cốt lõi là yếu tố con người – mỗi cán bộ, mỗi công dân cần nâng cao nhận thức, trình độ và bản lĩnh để cùng chung tay bảo vệ không gian mạng an toàn, lành mạnh,” Thứ trưởng Đặng Hoàng Giang nhấn mạnh.

Sự kiện Công ước Liên Hợp Quốc về chống tội phạm mạng được mở ký tại Hà Nội mang ý nghĩa vượt ra ngoài khuôn khổ pháp lý. Đây là cơ hội để Việt Nam quảng bá hình ảnh một quốc gia an toàn, thân thiện, giàu bản sắc và có trách nhiệm với cộng đồng quốc tế, đồng thời khẳng định Hà Nội như một điểm đến của đối thoại và hợp tác số toàn cầu.

Công ước Hà Nội – cả về tên gọi lẫn tinh thần – đã trở thành biểu tượng cho sự chủ động, đối thoại và hợp tác của Việt Nam trong kỷ nguyên số, góp phần củng cố vị thế đất nước như một đối tác tin cậy, có trách nhiệm và bản lĩnh trên bản đồ ngoại giao thế giới.