Một số điểm đáng chú ý về dẫn độ tội phạm và chuyển giao tù nhân

Dự thảo Luật Dẫn độ gồm 4 chương, 45 điều, được xây dựng để thể chế hóa chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về hội nhập quốc tế, cải cách pháp luật và tư pháp, đồng thời đảm bảo phù hợp với các hiệp định, điều ước quốc tế mà Việt Nam đã tham gia.

Theo dự luật, thẩm quyền quyết định áp dụng nguyên tắc "có đi có lại" trong dẫn độ sẽ được chuyển từ Bộ Ngoại giao sang Bộ Công an. Trong trường hợp cần thiết, Bộ Công an sẽ tham khảo ý kiến từ Bộ Ngoại giao và các cơ quan liên quan trước khi đưa ra quyết định.

Ngoài ra, dự thảo cũng quy định rõ trình tự, thủ tục bắt người trong trường hợp khẩn cấp để dẫn độ.

Thay mặt cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp Hoàng Thanh Tùng cho biết Ủy ban cơ bản đồng tình với các quy định trong dự thảo về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, nguyên tắc, ngôn ngữ, chi phí thực hiện yêu cầu dẫn độ, trình tự, thủ tục dẫn độ cũng như các trường hợp từ chối dẫn độ cho nước ngoài...

Liên quan đến quy định bắt người khẩn cấp để dẫn độ, ông Hoàng Thanh Tùng nhận định đây là điểm mới nhằm nội luật hóa các cam kết quốc tế mà Việt Nam đã ký kết, đồng thời giải quyết các vấn đề thực tiễn nhằm đảm bảo dẫn độ hiệu quả, tránh để người bị yêu cầu dẫn độ trốn thoát.

"Tuy nhiên, Luật Tố tụng hình sự hiện hành chưa có quy định về bắt người trong trường hợp khẩn cấp để dẫn độ khi chưa có yêu cầu dẫn độ chính thức", ông cho biết. Do đó, ông đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo phối hợp với VKSND Tối cao bổ sung các nội dung liên quan vào Luật Tố tụng hình sự sửa đổi, cũng được trình Quốc hội tại kỳ họp này.

Hỗ trợ tự nguyện kinh phí chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù

Với dự thảo Luật Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù, Bộ trưởng Lương Tam Quang nhấn mạnh rằng việc ban hành luật nhằm hoàn thiện pháp luật về chuyển giao người chấp hành án phạt tù, đảm bảo tính nhân đạo, thúc đẩy hợp tác quốc tế và thực hiện các điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia.

Dự thảo đề xuất giao Bộ Công an làm cơ quan trung ương về chuyển giao người chấp hành án phạt tù, chịu trách nhiệm lập, gửi và tiếp nhận yêu cầu chuyển giao.

Về kinh phí, dự thảo quy định Việt Nam sẽ chi trả các chi phí phát sinh đến thời điểm bàn giao nếu là nước chuyển giao, và chịu mọi chi phí phát sinh từ thời điểm tiếp nhận nếu là nước nhận chuyển giao.

Ngoài ra, dự thảo cho phép người đang chấp hành án phạt tù hoặc các cơ quan, tổ chức, cá nhân khác tự nguyện đóng góp một phần hoặc toàn bộ chi phí sinh hoạt, đi lại cũng như các chi phí khác liên quan đến việc chuyển giao.

Đánh giá về dự thảo, Ủy ban Pháp luật và Tư pháp nhận định nội dung cơ bản phù hợp với chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, đồng thời tương thích với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên.

"Cơ quan soạn thảo cần tiếp tục rà soát, cập nhật các nội dung liên quan đến các luật đang sửa đổi như Luật Dẫn độ, Luật Tổ chức TAND, Luật Tổ chức VKSND, Luật Tổ chức chính quyền địa phương… nhằm đảm bảo tính thống nhất trong hệ thống pháp luật", Chủ nhiệm Ủy ban Hoàng Thanh Tùng lưu ý.