CHÍNH THỨC: Xóa bỏ cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng
Chính phủ ban hành Nghị định 232/2025/NĐ-CP, chính thức chấm dứt độc quyền vàng miếng, mở cơ chế cấp phép sản xuất, giao dịch minh bạch hơn.
Ngày 26/8, Chính phủ ban hành Nghị định số 232/2025/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 24/2012/NĐ-CP về quản lý hoạt động kinh doanh vàng.
Theo đó, cơ chế độc quyền Nhà nước trong sản xuất, nhập khẩu và xuất khẩu vàng nguyên liệu phục vụ sản xuất vàng miếng chính thức bị xóa bỏ. Đây được coi là bước ngoặt lớn của thị trường vàng sau hơn một thập kỷ vận hành trong khuôn khổ độc quyền.

Cụ thể, nghị định này quy định về hoạt động kinh doanh vàng, gồm hoạt động sản xuất, gia công vàng trang sức, mỹ nghệ; hoạt động kinh doanh mua, bán vàng trang sức, mỹ nghệ; hoạt động sản xuất vàng miếng; hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng; hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu vàng và các hoạt động kinh doanh vàng khác, bao gồm cả hoạt động kinh doanh vàng trên tài khoản và hoạt động phái sinh về vàng.
Bên cạnh đó, Nghị định số 232 sửa đổi, bổ sung Khoản 2 Điều 3 của Nghị định số 24 về khái niệm vàng miếng. Trong đó, vàng miếng là sản phẩm vàng được dập thành miếng, có đóng chữ, số chỉ khối lượng, chất lượng, có ký mã hiệu của doanh nghiệp và ngân hàng thương mại được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) cho phép sản xuất; vàng miếng do NHNN tổ chức sản xuất trong từng thời kỳ.
Theo quy định mới, cụm từ "tổ chức tín dụng" được sửa thành "ngân hàng thương mại" để phù hợp với phạm vi hoạt động của ngân hàng thương mại tại Luật Các tổ chức tín dụng (khoản 17, 21 và khoản 38 Điều 4 và khoản 1 Điều 114) và định hướng chỉ cho phép các ngân hàng thương mại (không bao gồm các tổ chức tín dụng khác) được thực hiện hoạt động sản xuất vàng miếng, hoạt động xuất khẩu, nhập khẩu vàng.
Nghị định số 232/2025/NĐ-CP cũng sửa đổi, bổ sung khoản 6 Điều 4, theo đó hoạt động sản xuất vàng miếng là hoạt động kinh doanh có điều kiện và phải được NHNN cấp Giấy phép. Việc sửa đổi, bổ sung phù hợp với mục tiêu chuyển từ cơ chế độc quyền sản xuất vàng miếng sang cơ chế cấp phép hoạt động sản xuất vàng miếng.
Về thanh toán, mua bán vàng, Nghị định số 232 cbổ sung Khoản 10 Điều 4 của Nghị định số 24. Theo đó, việc thanh toán mua, bán vàng có giá trị từ 20 triệu đồng trong ngày trở lên của một khách hàng phải được thực hiện thông qua tài khoản thanh toán của khách hàng và tài khoản thanh toán của doanh nghiệp kinh doanh vàng mở tại ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.
Việc bổ sung quy định nêu trên để đảm bảo yêu cầu về xác thực thông tin khách hàng nhưng không tạo thêm nghĩa vụ của khách hàng do việc xác thực đã được thực hiện khi khách hàng mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài. Quy định này cũng nhằm tăng tính công khai, minh bạch trong giao dịch mua, bán vàng.
Trước đó, thực hiện chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm và các cấp có thẩm quyền, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã chủ trì phối hợp với các bộ, ngành để đánh giá toàn diện quá trình thực hiện Nghị định số 24/2012/NĐ-CP, qua đó đưa ra định hướng quản lý thị trường vàng phù hợp với tình hình mới. Kết quả rà soát là cơ sở để NHNN hoàn thiện dự thảo Nghị định sửa đổi, bám sát chỉ đạo của lãnh đạo Đảng và Nhà nước.
Trao đổi với báo chí, ông Đào Xuân Tuấn, Cục trưởng Cục Quản lý Ngoại hối NHNN chia sẻ: Một trong những điểm nhấn đáng chú ý của dự thảo lần này là định hướng xóa bỏ độc quyền Nhà nước trong sản xuất vàng miếng, xuất khẩu và nhập khẩu vàng nguyên liệu. Theo đó, NHNN sẽ cấp giấy phép cho các doanh nghiệp, ngân hàng thương mại đủ điều kiện tham gia các hoạt động trên.