Sửa Luật Doanh nghiệp: Nhấn mạnh vai trò của doanh nghiệp tư nhân

Đẩy mạnh hậu kiểm, hạn chế tối đa vốn ảo, vốn khống

Trình bày Tờ trình Dự án Luật, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, các nội dung sửa đổi, bổ sung trong Dự thảo Luật Doanh nghiệp tuân thủ nguyên tắc bảo đảm quyền tự do kinh doanh, cải cách thủ tục hành chính, nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, và cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.

Về gia nhập thị trường, Dự thảo đã bãi bỏ hai nội dung nhằm giảm giấy tờ mà doanh nghiệp, cá nhân cần nộp và đơn giản hóa thông tin doanh nghiệp phải kê khai khi đăng ký kinh doanh.

Thông qua việc xác thực định danh cá nhân dựa trên kết nối với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cơ quan quản lý có thể giám sát nhân thân và tư cách pháp lý của người thành lập doanh nghiệp ngay từ giai đoạn đầu. Quá trình này vẫn đảm bảo quyền tự do gia nhập thị trường và không làm tăng thủ tục hành chính cho doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, Dự thảo Luật sửa đổi 21 nội dung về quản trị doanh nghiệp nhằm khắc phục bất cập trong thực tiễn, tăng cường trách nhiệm của các cơ quan quản lý nhà nước trong công tác “hậu kiểm”. Điều này nhằm hạn chế tối đa tình trạng vốn ảo, vốn khống, nâng cao tính minh bạch trong hoạt động doanh nghiệp, đồng thời thúc đẩy việc chia sẻ thông tin giữa các cơ quan quản lý để nâng cao hiệu quả giám sát nhưng không gây cản trở cho hoạt động của doanh nghiệp.

Ngoài ra, để đáp ứng cam kết quốc tế về phòng, chống rửa tiền theo Kế hoạch hành động quốc gia giai đoạn 2021-2025, Dự thảo bổ sung 24 nội dung liên quan đến việc cung cấp, lưu giữ và chia sẻ thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp. Những quy định mới này không làm phát sinh thêm thủ tục hành chính và giảm thiểu chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp.

Tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho doanh nghiệp

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Quốc hội Phan Văn Mãi, khi trình bày Báo cáo thẩm tra Dự án Luật, cho biết Thường trực Ủy ban nhất trí với sự cần thiết sửa đổi, bổ sung Luật Doanh nghiệp.

Cơ quan thẩm tra đề nghị làm rõ những tác động có thể phát sinh thêm thủ tục hành chính hay chi phí tuân thủ liên quan đến việc bổ sung quy định kê khai thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi khi đăng ký thành lập hoặc thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp. Đồng thời, cần tiếp tục rà soát, nghiên cứu quy định về “chủ sở hữu hưởng lợi” để bảo đảm phù hợp với thực tiễn, đáp ứng các mục tiêu cải cách thủ tục hành chính và tạo môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi.

Phó Chủ nhiệm Thường trực Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Quốc hội Lê Thị Nga đề nghị cơ quan soạn thảo bảo đảm sự đồng bộ giữa Luật Phòng, chống rửa tiền và Luật Doanh nghiệp, đặc biệt về thuật ngữ pháp lý “chủ sở hữu hưởng lợi”. Đồng thời, cần rà soát các dự án luật khác đang trình Quốc hội để đảm bảo tính thống nhất trong hệ thống pháp luật.

Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị, các cơ quan tiếp tục bám sát tinh thần Nghị quyết Hội nghị Trung ương lần thứ 11 để hoàn thiện dự thảo Luật. Đối với doanh nghiệp nhà nước phải tiếp tục đổi mới, nâng cao hoạt động của doanh nghiệp nhà nước, tập trung vào những lĩnh vực then chốt, thiết yếu mà tư nhân không tham gia hoặc tham gia không hiệu quả. Thực hiện cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước một cách minh bạch, công khai, bảo đảm quyền lợi của các nhà đầu tư để tăng cường quản trị doanh nghiệp theo thông lệ quốc tế. Tách bạch chức năng quản lý nhà nước và chức năng chủ sở hữu vốn nhà nước tại doanh nghiệp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và giám sát.

Với doanh nghiệp tư nhân, Chủ tịch Quốc hội lưu ý, khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp phát triển; coi đây là một động lực quan trọng của nền kinh tế. Bảo đảm môi trường kinh doanh bình đẳng, minh bạch, cạnh tranh lành mạnh giữa các thành phần kinh tế, không phân biệt đối xử. Đồng thời, hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân trong tiếp cận vốn, đất đai, công nghệ, thị trường; thúc đẩy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số để nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp.

Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh kết luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thống nhất trình Quốc hội xem xét Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp tại Kỳ họp thứ 9.