Sẽ giảm mạnh nhiều đầu mối Ban, Bộ nhằm tinh gọn bộ máy Nhà nước
Chính phủ dự kiến giảm 5 bộ và Quốc hội giảm 4 Ủy ban. Nội dung này đã được người đứng đầu Chính phủ, Quốc Hội nêu tại Hội nghị toàn quốc về Tổng kết thực hiện Nghị quyết số 18-NQ/TW, diễn ra sáng 1/12 tại Hà Nội.
Tinh gọn bộ máy Chính phủ
Theo báo cáo của Trưởng Ban Tổ chức Trung ương Lê Minh Hưng, Chính phủ đang nghiên cứu đề xuất sáp nhập hoặc chấm dứt hoạt động của một số bộ, ngành. Trong đó, Bộ Kế hoạch và Đầu tư dự kiến sáp nhập với Bộ Tài chính; Bộ Giao thông Vận tải sáp nhập với Bộ Xây dựng; Bộ Thông tin và Truyền thông kết hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ để quản lý chuyển đổi số và khoa học công nghệ. Các nhiệm vụ liên quan đến văn hóa, giáo dục sẽ được chuyển giao cho các bộ, cơ quan liên quan.
Ngoài ra, Bộ Tài nguyên và Môi trường có thể sáp nhập với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn để quản lý tài nguyên và nông nghiệp hiệu quả hơn. Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội sẽ chấm dứt hoạt động, chuyển các nhiệm vụ về Bộ Nội vụ và một số cơ quan khác. Hai viện hàn lâm và hai đại học quốc gia cũng được nghiên cứu sắp xếp lại để nâng cao hiệu quả đào tạo và nghiên cứu.
Các đơn vị như Truyền hình Thông tấn, Truyền hình VOV sẽ chuyển nhiệm vụ về Đài Truyền hình Việt Nam. Tương tự, Ủy ban Giám sát tài chính quốc gia Việt Nam và Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước tại doanh nghiệp sẽ kết thúc hoạt động, phân bổ chức năng về các bộ chuyên ngành.
Các tổng cục như Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan, Tổng cục Quản lý thị trường cũng đang được nghiên cứu tái cấu trúc để đảm bảo tinh gọn hơn. Mô hình các cơ quan ngang bộ sẽ được xem xét lại để phù hợp với yêu cầu thực tiễn. Các chi nhánh của Ngân hàng Nhà nước tại các tỉnh, thành phố cũng sẽ được tái cơ cấu nhằm tăng hiệu quả hoạt động.
Giảm cơ quan của Quốc hội và các ban Đảng
Về phía Quốc hội, 4 Ủy ban gồm Kinh tế, Tài chính – Ngân sách, Xã hội và Văn hóa – Giáo dục dự kiến sẽ sáp nhập thành hai Ủy ban mới. Ủy ban Đối ngoại sẽ chấm dứt hoạt động, chuyển nhiệm vụ về Bộ Ngoại giao và các cơ quan khác. Mô hình Tổng Thư ký và Ban Thư ký Quốc hội cũng sẽ được tinh gọn, với các vụ chuyên môn được chuyển về các Ủy ban và Thường vụ Quốc hội.
Viện Nghiên cứu Lập pháp sẽ kết thúc hoạt động, chuyển các nhiệm vụ nghiên cứu về các cơ quan khác của Quốc hội. Truyền hình Quốc hội cũng sẽ ngừng hoạt động, các chức năng truyền thông sẽ được sáp nhập về Đài Truyền hình Việt Nam. Bên cạnh đó, các cơ quan phục vụ công tác lập pháp, giám sát sẽ được tái cấu trúc nhằm nâng cao hiệu quả.
Các tổ chức Đảng cũng sẽ được rà soát và sắp xếp. Ban Tuyên giáo Trung ương có thể sáp nhập vào Ban Dân vận Trung ương. Ban Đối ngoại Trung ương sẽ chuyển nhiệm vụ chính về Bộ Ngoại giao. Các tạp chí thuộc các ban Đảng sẽ sáp nhập về Tạp chí Cộng sản, trong khi Truyền hình Nhân dân sẽ chuyển nhiệm vụ về Đài Truyền hình Việt Nam.
Ban Cán sự đảng Chính phủ dự kiến sẽ chấm dứt hoạt động, thay thế bằng Đảng bộ Chính phủ trực thuộc Trung ương. Các tổ chức đảng tại các doanh nghiệp nhà nước, ngân hàng thương mại cũng sẽ được sắp xếp lại để phù hợp hơn với quy mô và tính chất hoạt động.
Phấn đấu hoàn thành ngay trong Quý I/2025
Trưởng Ban Tổ chức Trung ương cho biết, các cấp ủy, tổ chức đảng và cơ quan liên quan cần hoàn thiện phương án sáp nhập trước ngày 28/2/2025. Đây là thời hạn để trình Bộ Chính trị xem xét trước khi đưa ra Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương vào tháng 3/2025.
Việc tái cấu trúc bộ máy nhằm đảm bảo tinh gọn, giảm đầu mối nhưng vẫn nâng cao hiệu quả quản lý và hoạt động. Tinh thần của Nghị quyết số 18-NQ/TW là cải cách mạnh mẽ, không chỉ giảm bớt số lượng mà còn phải đổi mới tư duy, nâng cao trách nhiệm và hiệu quả của từng đơn vị, cá nhân trong hệ thống chính trị. Đây cũng là cơ hội để tập trung vào các nhiệm vụ trọng tâm, tránh phân tán nguồn lực và nâng cao khả năng cạnh tranh quốc gia.
Quá trình sáp nhập sẽ được giám sát chặt chẽ để đảm bảo không gây xáo trộn lớn trong hoạt động của các cơ quan. Đồng thời, các ý kiến từ các cấp lãnh đạo, chuyên gia, và các địa phương sẽ được lắng nghe để hoàn thiện phương án một cách toàn diện nhất.
Hội nghị nhấn mạnh rằng các phương án sáp nhập phải được hoàn thiện và trình Bộ Chính trị trước ngày 28/2/2025, nhằm đảm bảo hiệu quả quản lý và nâng cao năng lực hoạt động của hệ thống chính trị. Các báo cáo tổng kết sẽ được gửi về Ban Chỉ đạo trước ngày 31/12/2024 để làm cơ sở xây dựng các phương án chi tiết. Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương dự kiến sẽ thảo luận và thông qua các đề xuất quan trọng này trong tháng 3/2025.