Hải Phòng thí điểm Khu thương mại tự do với cơ chế chính sách đặc thù vượt trội

Sáng 27/6, Quốc hội thông qua Nghị quyết thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Hải Phòng, trong đó cho phép thành phố thành lập Khu thương mại tự do. Đây là lần đầu tiên một Khu thương mại tự do được phép thành lập tại thành phố cảng, áp dụng cơ chế chính sách vượt trội để thu hút đầu tư, tài chính, thương mại, du lịch, dịch vụ chất lượng cao và nhân lực trình độ cao.

Theo nghị quyết, Khu thương mại tự do sẽ bao gồm các khu chức năng như sản xuất, cảng và hậu cần cảng, trung tâm logistics, khu thương mại - dịch vụ... Các khu chức năng đủ điều kiện sẽ hoạt động như khu phi thuế quan, dưới sự giám sát của hải quan và các cơ quan quản lý nhà nước liên quan.

UBND thành phố Hải Phòng được quyền thành lập, điều chỉnh ranh giới Khu thương mại tự do. Khu này sẽ gắn với Khu kinh tế Đình Vũ - Cát Hải và Khu kinh tế ven biển phía Nam. Ban Quản lý Khu kinh tế Hải Phòng sẽ trực tiếp quản lý, cung cấp dịch vụ hành chính công và hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư, sản xuất, kinh doanh.

Khu thương mại tự do ưu tiên phát triển các lĩnh vực công nghệ cao, gồm mạch tích hợp bán dẫn, thiết kế - chế tạo linh kiện, chip, vật liệu bán dẫn, công nghệ sinh học, công nghệ vật liệu mới, tự động hóa, công nghiệp hỗ trợ cho công nghiệp công nghệ cao, logistics, thương mại, triển lãm...

Đối với nhà đầu tư nước ngoài, nghị quyết cho phép họ thành lập tổ chức kinh tế trong Khu thương mại tự do như nhà đầu tư trong nước, không cần làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư trước khi thành lập. Doanh nghiệp trong khu được hưởng cơ chế ưu tiên về hải quan, miễn kiểm tra chuyên ngành đối với hàng hóa đã được chứng nhận hợp chuẩn, hợp quy theo tiêu chuẩn quốc tế hoặc khu vực.

Miễn thị thực và ưu đãi thuế lớn

Đáng chú ý, nghị quyết cho phép miễn thị thực và cấp thẻ tạm trú 10 năm cho chuyên gia, nhà khoa học, người tài năng đặc biệt, nhà quản lý, lao động trình độ cao và thành viên gia đình làm việc tại doanh nghiệp trong khu. UBND thành phố được giao đất, cho thuê đất không qua đấu giá, không đấu thầu dự án có sử dụng đất đối với các dự án đầu tư trong khu.

Các dự án trong Khu thương mại tự do được miễn toàn bộ tiền thuê đất, mặt nước cho cả thời hạn thuê (trừ dự án nhà ở thương mại, thương mại - dịch vụ). Thu nhập doanh nghiệp trong lĩnh vực ưu tiên được áp dụng thuế suất 10% trong 30 năm, miễn 4 năm và giảm 50% trong 9 năm tiếp theo. Sau thời gian ưu đãi, thuế suất áp dụng là 15%.

Ngoài ra, chuyên gia, nhà khoa học, người tài năng, nhà quản lý, lao động trình độ cao làm việc tại đây được giảm 50% thuế thu nhập cá nhân trong 10 năm.

Bán nhà chung cư thuộc tài sản công hình thành trước năm 2025

UBND thành phố được phép bán nhà ở chung cư thuộc tài sản công do thành phố đầu tư bằng ngân sách hoặc theo hợp đồng BT, được xây dựng từ 31/12/1994 đến trước 1/1/2025. Người mua là các hộ dân đã ký hợp đồng thuê nhà với cơ quan nhà nước trước 1/1/2025 hoặc các hộ dân thuộc diện di dời do giải phóng mặt bằng.

Giá bán nhà do UBND thành phố quy định, bao gồm chi phí đầu tư xây dựng và giá trị quyền sử dụng đất, đảm bảo công khai, minh bạch, không để thất thoát, lãng phí, tiêu cực.

Tăng quyền vay nợ qua phát hành trái phiếu

Hải Phòng được vay thông qua phát hành trái phiếu chính quyền địa phương, vay từ các tổ chức tài chính trong nước và từ nguồn vay nước ngoài của Chính phủ. Tổng dư nợ vay không vượt quá 120% thu ngân sách địa phương được hưởng theo phân cấp. Tổng mức vay, bội chi ngân sách hằng năm sẽ do Quốc hội quyết định theo Luật Ngân sách Nhà nước.

Ngân sách trung ương sẽ bổ sung có mục tiêu cho ngân sách Hải Phòng 70% số tăng thu từ hoạt động xuất nhập khẩu (không gồm VAT) so với dự toán được Thủ tướng giao. Nguồn vốn này sẽ dùng để đầu tư hạ tầng khu kinh tế, khu công nghiệp, Khu thương mại tự do và các công trình kinh tế - xã hội tại đảo Bạch Long Vĩ, nhưng không vượt tổng số tăng thu so với năm trước.

Chính sách thu nhập đặc thù cho người có tài năng

Theo nghị quyết, Hải Phòng được chủ động tạo nguồn thực hiện cải cách tiền lương theo quy định. Sau khi đáp ứng đủ nhu cầu lương và an sinh xã hội, HĐND thành phố có thể quyết định dùng phần dư để chi thu nhập tăng thêm cho cán bộ, công chức, viên chức do thành phố quản lý, dựa trên hiệu quả công việc. Mức chi không quá 0,8 lần mức lương theo ngạch, bậc, chức vụ hoặc vị trí việc làm.

Ngân sách này cũng được sử dụng để chi trả thu nhập cho chuyên gia, nhà khoa học, người tài năng đặc biệt, nhà quản lý, lao động trình độ cao đang làm việc tại Hải Phòng. Mức chi do HĐND thành phố quyết định.

Nghị quyết có hiệu lực từ ngày 1/7/2025, áp dụng sau khi Hải Phòng hoàn tất việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp tỉnh (hợp nhất với tỉnh Hải Dương).