Chính phủ đề xuất tạm thời ban hành quy định khác luật sau sắp xếp bộ máy

Ngày 23/6, trong phiên thảo luận tại Quốc hội về dự thảo Nghị quyết liên quan đến cơ chế xử lý các khó khăn, vướng mắc phát sinh từ hệ thống pháp luật, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho biết việc đề xuất trao quyền cho Chính phủ tạm thời ban hành quy định khác với luật và nghị quyết hiện hành là bước triển khai cụ thể Nghị quyết số 66 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng pháp luật.

Theo ông Nguyễn Khắc Định, mục tiêu của đề xuất này là nhằm giải tỏa những điểm nghẽn, khắc phục tình trạng ách tắc trong công tác chỉ đạo, điều hành, nhất là trong bối cảnh nhiều bộ, ngành đã được hợp nhất và một số tỉnh thành tiến hành sáp nhập. Sau quá trình rà soát, Chính phủ đã phát hiện hơn 7.000 văn bản cần được điều chỉnh. Riêng trong quá trình chuyển đổi mô hình tổ chức chính quyền địa phương, số lượng văn bản cần sửa đổi lên tới hơn 19.000, trong đó có hơn 200 văn bản là luật, nghị quyết hoặc pháp lệnh. “Tổng cộng có thể trên 20.000 văn bản, trong khi Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội không thể xử lý kịp thời hết các vấn đề phát sinh”, ông Định nhận định.

Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng các quy định mới được Chính phủ ban hành phải bảo đảm chất lượng cao hơn các quy định cũ, không làm tăng gánh nặng hành chính, không xâm phạm quyền con người và quyền công dân, đồng thời không vi phạm các nguyên tắc của Hiến pháp. Những nghị quyết này sẽ phải chịu sự giám sát nghiêm ngặt, kèm theo yêu cầu Chính phủ phải giải trình đầy đủ trước Quốc hội.

Ủng hộ chủ trương nói trên, đại biểu Hà Sỹ Đồng – nguyên Quyền Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Trị – cho rằng tiến độ sửa đổi luật pháp hiện nay còn chậm, gây ảnh hưởng đến đầu tư công và hoạt động sản xuất kinh doanh. Ông kiến nghị cần quy định rõ thẩm quyền của từng cấp để hạn chế tình trạng phát sinh cơ chế "xin cho".

Đại biểu Nguyễn Thị Sửu – Phó Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội TP Huế – lưu ý rằng mọi quy định mới cần phải được đánh giá đầy đủ về tác động, không gây ra các chi phí tuân thủ bất hợp lý, không tạo ra các thủ tục hành chính phức tạp, đồng thời phải minh bạch, dễ tiếp cận để người dân và doanh nghiệp nắm rõ quyền và nghĩa vụ của mình.

Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Anh Trí nhận xét rằng công tác lập pháp hiện tại còn thiếu tính thực tiễn và diễn ra với tiến độ chậm. Ông đề xuất cần cải tiến quy trình xây dựng luật theo hướng kéo dài thời gian thảo luận, mở rộng hình thức tọa đàm và mời chuyên gia có kinh nghiệm thực tế tham gia đóng góp ý kiến từ sớm.

Kết thúc phiên họp, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết Chính phủ đã có kế hoạch triển khai ngay sau khi nghị quyết được thông qua. Các bộ, ngành và địa phương có trách nhiệm rà soát toàn diện các lĩnh vực phụ trách, đồng thời báo cáo kết quả về Chính phủ trước ngày 30/7.

Bộ trưởng Ninh cũng nhấn mạnh rằng quy trình ban hành các nghị quyết có tính thay thế quy định pháp luật sẽ được thẩm định chặt chẽ, không chỉ qua các cơ quan thuộc Chính phủ mà còn được đánh giá bởi Hội đồng thẩm định độc lập, trong đó có sự tham gia của đại diện Quốc hội và Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam. Riêng những nội dung có tính chất nhạy cảm, liên quan đến quốc phòng, an ninh hoặc đối ngoại sẽ phải được lấy ý kiến của các cơ quan có thẩm quyền cao hơn.

Dự kiến, Quốc hội sẽ biểu quyết thông qua nghị quyết này vào ngày 24/6.