Từ nay, mã định danh căn cước công dân là mã bảo hiểm xã hội

Vừa qua, Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành Công văn số 1804/BHXH-QLT hướng dẫn sử dụng mã định danh cá nhân, căn cước công dân thay thế mã số Bảo hiểm xã hội và bộ mã quản lý đơn vị bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế.

Một bước chuyển lớn trong cải cách hành chính và chuyển đổi số ngành bảo hiểm xã hội đang chính thức được triển khai: Từ 1/8, người dân chỉ cần mang căn cước công dân thay vì phải nhớ hay tra cứu mã số bảo hiểm xã hội (BHXH) dài dòng như trước đây. Việc bỏ mã BHXH 10 số là bước đi phù hợp trong tiến trình thống nhất dữ liệu quản lý công dân trên toàn quốc. 

Vì sao bỏ mã Bảo hiểm xã hội?

Việc bỏ mã BHXH 10 số là bước đi phù hợp trong quá trình xây dựng một hệ thống an sinh xã hội hiện đại, minh bạch và hiệu quả. Trước đây, mỗi người có một mã BHXH riêng biệt, khó nhớ, khó truy cập, trong khi cơ sở dữ liệu dân cư quốc gia đã có sẵn số định danh cá nhân (12 số) gắn trên căn cước công dân (CCCD). Thay vì song song 2 hệ thống, giờ đây, mọi giao dịch BHXH chỉ cần dùng một số duy nhất - chính là CCCD.

Người dân được lợi gì?

Theo Công văn 1804/BHXH-QLT của Bảo hiểm xã hội Việt Nam gửi Bộ tài chính, việc thay thế mã số BHXH và bộ mã quản lý đơn vị tham gia BHXH, BHYT bằng  số định danh cá nhân/căn cước công dân nhằm thống nhất việc quản lý dữ liệu người tham gia thông qua số định danh cá nhân, căn cước công dân, đảm bảo sự liên thông, đồng bộ giữa các cơ sở dữ liệucủa các cơ quan chức năng, đồng thời tạo thuận lợi tối đa cho người dân và doanh nghiệp trong quá trình giải quyết thủ tục hành chính.

Theo đó, việc thay thế mã số bảo hiểm xã hội bằng số căn cước công dân  gắn chip không chỉ giúp người dân đơn giản hóa thủ tục hành chính, mà còn mở ra một phương thức quản lý hiện đại, minh bạch và chính xác hơn.

Người tham gia bảo hiểm sẽ không còn phải ghi nhớ hay tra cứu dãy số BHXH dài dòng mỗi khi thực hiện giao dịch. Chỉ với CCCD, mọi thủ tục như nhận lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp… đều được giải quyết nhanh gọn, thuận tiện.

Đồng thời, việc đồng bộ với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư giúp loại bỏ nguy cơ trùng lặp, sai lệch hay giả mạo thông tin – một trong những nguyên nhân gây chậm trễ, thất thoát hoặc sai lệch trong chi trả. 

Đây không chỉ là một thay đổi về kỹ thuật quản lý, mà là bước tiến quan trọng hướng tới một nền hành chính phục vụ, lấy người dân làm trung tâm, trong đó danh tính số trở thành chìa khóa đảm bảo quyền lợi an sinh chính xác và đầy đủ cho từng cá nhân.

Chuyển đổi mã BHXH sang CCCD: Phân công rõ

Để triển khai việc sử dụng số định danh cá nhân/căn cước công dân thay thế mã số BHXH và bộ mã quản lý đơn vị, BHXH Việt Nam đã phân công rõ trách nhiệm cho từng đơn vị. 

Theo đó, Ban Quản lý thu và phát triển người tham gia chủ trì phối hợp với các đơn vị liên quan để hướng dẫn, đôn đốc, kiểm tra và giám sát BHXH các tỉnh/thành phố trong quá trình thực hiện.

Đồng thời, Trung tâm Công nghệ thông tin và Chuyển đổi số có trách nhiệm sửa đổi, nâng cấp hệ thống phần mềm đảm bảo tiến độ, chia sẻ dữ liệu tra cứu về đối tượng, mức hưởng cho cơ sở khám chữa bệnh BHYT, và đặc biệt là đảm bảo tính liên thông giữa các phần mềm nghiệp vụ khi mã BHXH được thay bằng ĐDCN/CCCD trong toàn bộ quy trình thu, cấp sổ BHXH, thẻ BHYT và chi trả chế độ. 

Song song đó, Ban Tuyên truyền và Hỗ trợ người tham gia sẽ đẩy mạnh truyền thông, hỗ trợ người dân và tổ chức trong quá trình chuyển đổi, đồng thời tiếp nhận, giải đáp kịp thời các vướng mắc thông qua tổng đài và các kênh thông tin chính thức. 

Cùng với đó, Ban Thực hiện chính sách BHYT chịu trách nhiệm hướng dẫn các cơ sở y tế tra cứu đầy đủ mức hưởng BHYT theo đúng mã đối tượng.

Mặt khác, Giám đốc BHXH các tỉnh cần chỉ đạo BHXH cơ sở phối hợp với đơn vị sử dụng lao động để xác định, cập nhật và điều chỉnh thông tin theo mã mới, đồng thời kịp thời báo cáo về BHXH Việt Nam nếu phát sinh vướng mắc. 

Riêng BHXH Quân đội và BHXH Công an nhân dân sẽ xây dựng bộ mã quản lý riêng và gửi về BHXH Việt Nam để thống nhất sử dụng trên toàn quốc.
Trong thời gian chờ hoàn thiện phần mềm theo quy định mới, BHXH vẫn tiếp tục sử dụng mã số BHXH 10 chữ số và bộ mã cũ để phục vụ quản lý, phân loại và tra cứu thông tin.