Tổng Bí thư Tô Lâm ký Nghị quyết về đột phá phát triển khoa học, công nghệ quốc gia
Tổng Bí thư Tô Lâm vừa ký ban hành Nghị quyết về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, đồng thời thành lập và làm Trưởng ban Ban Chỉ đạo Trung ương thực hiện Nghị quyết này.
Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định, phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo là động lực chính để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, hiện đại hóa sản xuất và quản trị quốc gia. Nghị quyết nhấn mạnh cần tăng cường sự lãnh đạo toàn diện của Đảng, huy động sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị, doanh nghiệp và nhân dân để đưa đất nước phát triển bứt phá trong kỷ nguyên mới.
Dưới sự chỉ đạo của Bộ Chính trị và Tổng Bí thư Tô Lâm, thể chế, nhân lực, hạ tầng và dữ liệu được xác định là các nội dung trọng tâm. Bộ Chính trị yêu cầu đổi mới thể chế, bảo đảm quản lý hiệu quả, loại bỏ tư duy "không quản được thì cấm". Nguồn nhân lực chất lượng cao cần có cơ chế đặc biệt để thu hút và sử dụng nhân tài. Hạ tầng số phải được xây dựng hiện đại, đồng bộ, an toàn. Dữ liệu trở thành tư liệu sản xuất chính, thúc đẩy kinh tế số.
Bộ Chính trị nhấn mạnh việc từng bước tự chủ về công nghệ, ưu tiên nguồn lực quốc gia cho các công nghệ chiến lược. Tổng Bí thư Tô Lâm chỉ đạo phát huy trí tuệ nội địa kết hợp tiếp thu công nghệ tiên tiến, tạo sức cạnh tranh trong các lĩnh vực có lợi thế. Bảo vệ an ninh mạng, dữ liệu và thông tin là yêu cầu xuyên suốt trong chiến lược phát triển.
Mục tiêu do Bộ Chính trị đặt ra là đến năm 2030, Việt Nam đạt trình độ khoa học, công nghệ tiên tiến, dẫn đầu nhóm các nước thu nhập trung bình cao. Năng lực đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp vượt trung bình thế giới, nhiều lĩnh vực đạt đẳng cấp quốc tế. Việt Nam thuộc nhóm ba nước Đông Nam Á dẫn đầu về trí tuệ nhân tạo, năng lực cạnh tranh số, Chính phủ điện tử, trở thành trung tâm công nghệ số với ít nhất năm doanh nghiệp ngang tầm quốc tế.
Nghị quyết đặt mục tiêu năng suất nhân tố tổng hợp (TFP) đóng góp 55% vào tăng trưởng kinh tế, sản phẩm công nghệ cao chiếm 50% giá trị xuất khẩu, kinh tế số đạt tối thiểu 30% GDP. Tỷ lệ sử dụng dịch vụ công trực tuyến và giao dịch không tiền mặt vượt 80%. Nguồn lực R&D đạt 2% GDP, trong đó xã hội đóng góp trên 60%, và ít nhất 3% ngân sách nhà nước dành cho khoa học, công nghệ.
Đến năm 2045, Bộ Chính trị đặt mục tiêu kinh tế số chiếm ít nhất 50% GDP, Việt Nam trở thành trung tâm công nghệ số khu vực và toàn cầu, nằm trong nhóm 30 quốc gia dẫn đầu về đổi mới sáng tạo. Tối thiểu 10 doanh nghiệp công nghệ số đạt tầm quốc tế.
Bộ Chính trị yêu cầu phát động phong trào "học tập số," nâng cao kiến thức khoa học, kỹ năng số trong toàn dân. Phong trào khởi nghiệp, sáng tạo được thúc đẩy mạnh mẽ, nâng cao hiệu quả lao động, phát huy trí tuệ người Việt. Cơ chế pháp lý sẽ được sửa đổi, tháo gỡ điểm nghẽn, tạo môi trường thuận lợi cho đổi mới sáng tạo.
Các doanh nghiệp được tạo điều kiện thử nghiệm công nghệ mới, miễn trừ trách nhiệm với thiệt hại kinh tế khách quan khi thử nghiệm mô hình mới. Bộ Chính trị và Tổng Bí thư Tô Lâm định hướng hình thành quỹ đầu tư mạo hiểm hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo, chuyển đổi số.
Trường đại học, viện nghiên cứu được nâng cấp thành trung tâm nghiên cứu, đặc biệt với Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Khoa học Xã hội Việt Nam. Ngân sách nghiên cứu khoa học áp dụng cơ chế quỹ, thông qua các quỹ phát triển khoa học và công nghệ. Cơ chế đặc biệt sẽ được triển khai để mua bí mật công nghệ nước ngoài, thúc đẩy nghiên cứu và chuyển giao công nghệ chiến lược.
Bộ Chính trị và Tổng Bí thư Tô Lâm đặt trọng tâm vào các lĩnh vực quốc phòng, không gian, năng lượng, môi trường, sinh học, vật liệu tiên tiến, robot. Chương trình phát triển công nghệ lượng tử, nano và vệ tinh sẽ được đẩy mạnh. Các phòng thí nghiệm trọng điểm quốc gia được đầu tư, hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng trung tâm dữ liệu, phát triển công nghiệp dữ liệu lớn.
Chính sách hấp dẫn được áp dụng để thu hút nhân tài trong và ngoài nước. Quy định đặc biệt về nhập tịch, sở hữu nhà đất, thu nhập, môi trường làm việc sẽ triển khai để trọng dụng chuyên gia, nhà khoa học đầu ngành, đáp ứng các nhiệm vụ quốc gia.
Bộ Chính trị chỉ đạo thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, do Tổng Bí thư Tô Lâm trực tiếp làm Trưởng ban. Hội đồng Tư vấn quốc gia được thành lập, bao gồm các chuyên gia trong và ngoài nước. Các cơ quan trong hệ thống chính trị sẽ từng bước chuyển đổi số, đảm bảo tính đồng bộ, bảo mật.
Vũ khí quân sự và an ninh được hiện đại hóa, ứng dụng công nghệ số vào chỉ huy tác chiến. Doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ, được khuyến khích đầu tư vào chuyển đổi số, nghiên cứu công nghệ, nâng cao năng lực cạnh tranh.
Với vai trò lãnh đạo của Bộ Chính trị và Tổng Bí thư Tô Lâm, Việt Nam đặt mục tiêu trở thành quốc gia tiên phong trong khu vực về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, khẳng định vị thế trên trường quốc tế.