Tổng Bí thư: Cần thiết lập hệ thống cạnh tranh công bằng với kinh tế tư nhân

Bộ Chính trị vừa ban hành Nghị quyết 68, khẳng định vai trò của kinh tế tư nhân như một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế. Đây cũng là lực lượng tiên phong trong phát triển khoa học công nghệ và thúc đẩy đổi mới sáng tạo.

Trong bài viết "Động lực mới cho phát triển kinh tế", Tổng Bí thư Tô Lâm cho rằng Nghị quyết 68 đã định hình rõ quan điểm mới của Đảng trong việc thúc đẩy kinh tế tư nhân phát triển mạnh mẽ hơn, trở thành động lực quan trọng nhất cho nền kinh tế trong thời gian tới.

Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, Tổng Bí thư cho rằng cốt lõi là cần tiếp tục hoàn thiện thể chế, thay đổi tư duy quản lý và cách hành động. Ông yêu cầu Việt Nam sớm nghiên cứu xây dựng Luật Phát triển kinh tế tư nhân, đồng thời sửa đổi các quy định liên quan nhằm đảm bảo thể chế hóa đầy đủ tinh thần của Nghị quyết 68.

"Việt Nam cần thiết lập hệ thống cạnh tranh công bằng, xác định rõ danh sách các hành vi tác động tiêu cực đến tiếp cận thị trường và phân biệt đối xử trong cạnh tranh với kinh tế tư nhân", Tổng Bí thư khẳng định.

Ông cũng nhấn mạnh cơ quan quản lý cần xây dựng hệ thống bảo vệ quyền và lợi ích của các chủ thể tham gia thị trường, phân biệt rõ tranh chấp kinh tế với tội phạm hình sự, nghiêm cấm các hành vi lạm dụng pháp luật trong quản lý thị trường.

Các quy định cần thúc đẩy đầu tư và tài chính, trong đó các tổ chức tài chính cần có hệ thống đánh giá tín dụng phù hợp để hỗ trợ khu vực tư nhân. Doanh nghiệp tư nhân được khuyến khích phát triển khoa học công nghệ, đặc biệt đóng vai trò tiên phong trong các dự án lớn, công trình trọng điểm quốc gia và cơ sở hạ tầng phục vụ đổi mới sáng tạo.

Những biện pháp này nhằm hỗ trợ dịch vụ thủ tục hành chính và cải thiện các chính sách cho kinh tế tư nhân, đồng thời chuẩn hóa các thủ tục và quy định pháp luật. Bộ luật Hình sự cần được sửa đổi để tách bạch giữa hành vi gian lận, trục lợi và sai sót hành chính thông thường.

Hiện nay, Việt Nam có hơn 940.000 doanh nghiệp và hơn 5 triệu hộ kinh doanh, với khu vực kinh tế tư nhân đóng góp hơn 30% ngân sách nhà nước, 82% lao động và khoảng 50% GDP.

Tại kỳ họp thứ 9 đang diễn ra, Quốc hội sẽ thảo luận và ban hành Nghị quyết về phát triển kinh tế tư nhân với các chính sách ưu đãi cụ thể, khả thi và hiệu quả. Ban Chỉ đạo quốc gia triển khai Nghị quyết 68 được thành lập, do Thủ tướng làm Trưởng ban, sẽ định kỳ rà soát và thúc đẩy việc thực hiện nghị quyết tại các bộ, ngành, địa phương.

Tổng Bí thư cũng lưu ý không để xảy ra tình trạng lúng túng, thực hiện chính sách không thống nhất, gây ảnh hưởng đến hiệu lực của các nghị quyết từ Trung ương. Kết quả thực hiện phải được công khai, trở thành tiêu chí đánh giá năng lực và trách nhiệm, đặc biệt với người đứng đầu. Ngoài ra, tư duy hành chính cần được đổi mới, chuyển từ "kiểm soát" sang "đồng hành", coi doanh nghiệp là đối tượng "phục vụ" thay vì "quản lý", đảm bảo nguyên tắc "nói đi đôi với làm" trong toàn hệ thống chính trị.

Chính phủ cần sớm ban hành Chỉ thị yêu cầu các bộ ngành, địa phương chuyển quy trình hành chính sang hậu kiểm, ngoại trừ một số lĩnh vực đặc thù như an ninh, quốc phòng. Các cơ quan quản lý phải hướng dẫn cụ thể về trách nhiệm công vụ của người đứng đầu và chuẩn hóa toàn bộ quy trình cấp phép đầu tư, rút ngắn thời gian công bố kết quả.

Tổng Bí thư cũng nhấn mạnh, ngoài các doanh nghiệp lớn, cần quan tâm hỗ trợ các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ, khuyến khích tinh thần khởi nghiệp và khát vọng làm chủ, đặc biệt trong lĩnh vực đổi mới sáng tạo. Ông yêu cầu triển khai ngay các gói tín dụng ưu đãi dành riêng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ, thông qua Quỹ bảo lãnh tín dụng Nhà nước.

Các khu công nghiệp cần dành từ 5-10% quỹ đất với giá thuê ưu đãi cho doanh nghiệp khởi nghiệp. Khung pháp lý cho mô hình sandbox cũng cần được mở rộng, tạo điều kiện thử nghiệm thực tế cho các lĩnh vực như fintech, trí tuệ nhân tạo (AI) và nông nghiệp số trong thời gian được quy định rõ ràng. Chính quyền cần xây dựng các trung tâm tư vấn pháp lý miễn phí hoặc trợ giá cho doanh nghiệp vừa và nhỏ tại địa phương.

Cuối cùng, Tổng Bí thư nhấn mạnh Việt Nam cần xây dựng đội ngũ doanh nhân thực sự trở thành "chiến sĩ" trên mặt trận kinh tế, được tạo điều kiện tham gia phản biện và hoạch định chính sách. Các bộ ngành khi soạn thảo luật và nghị định cần lắng nghe ý kiến của doanh nghiệp và người dân, đặc biệt là đội ngũ doanh nhân. Việc thành lập Hội đồng doanh nhân tư nhân quốc gia cũng được khuyến khích nhằm tư vấn trực tiếp cho Chính phủ về chiến lược kinh tế - công nghiệp dài hạn.

"Với truyền thống, cơ sở lý luận, chính trị - pháp lý chặt chẽ và quyết tâm cao của hệ thống chính trị, Việt Nam sẽ sớm đưa kinh tế tư nhân phát triển xứng tầm, trở thành động lực quan trọng nhất, trụ cột bảo đảm phát triển kinh tế vững mạnh", Tổng Bí thư Tô Lâm khẳng định.