Thương binh được Tổng thống Pháp hỏi kinh nghiệm nuôi tôm

Nghị lực phi thường của người thương binh nặng

Năm 1971, giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước bước vào giai đoạn ác liệt, Trần Hồng Quảng xung phong nhập ngũ. Rời quê hương Vĩnh Bảo (Hải Phòng), sau hơn 6 tháng hành quân vượt Trường Sơn và trực tiếp chiến đấu, ông cùng đồng đội đã đến miền Đông Nam Bộ và được bổ sung vào Sư đoàn 9 - quả đấm thép miền Đông. Trong Chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, khi truy kích địch tại cửa ngõ Sài Gòn vào sáng 30-4-1975, ông bị thương rất nặng. Sau khi được cấp cứu và điều trị, ông được xác nhận mất 80% sức khỏe và xếp hạng thương binh nặng, cần có người chăm sóc. Tuy nhiên, ông từ chối đặc ân này, xin trở về quê hương xây dựng cuộc sống.

Nghị lực của Bộ đội Cụ Hồ và sự chăm sóc của người thân đã giúp ông phục hồi sức khỏe. Ông kiên trì luyện tập, từ việc tự phục vụ bản thân, tự đi xe đạp, đến học tập và phát triển từ một công nhân trở thành Phó giám đốc Công ty Rau quả Hải Phòng - một doanh nghiệp nhà nước mạnh thời bấy giờ. Tuy nhiên, khi chứng kiến khó khăn của các cựu chiến binh, đặc biệt là thương binh không có việc làm, đời sống cơ cực, ông quyết định từ chức để thành lập Xí nghiệp tập thể Quang Minh, quy tụ các thương binh, cựu chiến binh quê nhà. Với số vốn khởi đầu 35 triệu đồng từ Bộ LĐTBXH cùng số tiền góp từ các thành viên, họ xây dựng một mô hình sản xuất mới, quyết tâm làm giàu cho quê hương.

Cuối thế kỷ trước, trong một chuyến công tác tại Quảng Ninh, ông nhận thấy nhiều người rao bán đầm nuôi tôm vì tôm chết hàng loạt. Nhận ra tiềm năng, ông quyết định đầu tư. Sau khi tìm hiểu, ông phát hiện nguyên nhân tôm chết là do môi trường ô nhiễm. Ông áp dụng phương pháp nuôi quảng canh cải tiến bằng cách thả tôm với mật độ ít, giảm thức ăn và sử dụng nguồn nước tự nhiên. Kết quả bất ngờ, tôm không chỉ sống khỏe mà còn đạt giá trị xuất khẩu cao. Mô hình này được ngành thủy sản nhân rộng.

Không dừng lại, ông nghiên cứu thành công đề tài "Quy trình sản xuất thức ăn nuôi tôm bằng công nghệ sinh học" và tổ chức sản xuất thức ăn theo quy trình này. Năm 2003, ông được chọn làm đại biểu Việt Nam tham dự Hội nghị Nông dân trẻ thế giới tại Paris (Pháp) do Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc tổ chức. Tại đây, ông là đại biểu duy nhất được Tổng thống Pháp Jacques Chirac gặp gỡ, hỏi kinh nghiệm nuôi tôm quảng canh cải tiến và chụp ảnh lưu niệm.

Thành công từ nghị lực và trách nhiệm xã hội

Từ một doanh nghiệp nhỏ, Xí nghiệp Quang Minh hiện nay phát triển như một tập đoàn, với văn phòng chính tại Hải Phòng, 5 chi nhánh tại TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Quảng Ninh, Hòa Bình và 8 cơ sở sản xuất kinh doanh tại Hải Phòng, tạo việc làm cho hàng trăm lao động, trong đó hơn một nửa là thương binh và người khuyết tật. Năm 2005, ông được Nhà nước phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới.

Những người lao động tại Xí nghiệp Quang Minh cho biết ông chưa từng nghỉ ngơi hay đi du lịch. Ngoài cương vị Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm Tổng giám đốc, ông còn làm Giám đốc Bảo tàng Quang Minh, Ủy viên Ban chấp hành Liên minh Hợp tác xã Việt Nam và Ban Thường vụ Liên minh Hợp tác xã Hải Phòng.

Từ năm 2022, khi được bầu làm Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp của Thương binh và Người khuyết tật Việt Nam (VAIDE), ông càng bận rộn hơn. Ông thường xuyên xuống các cơ sở sản xuất, nhiều khi cùng làm việc với công nhân. Ông chia sẻ: "Mình phải làm việc thay cho các liệt sĩ đã ngã xuống trên các chiến trường, thực hiện ước nguyện của các liệt sĩ là làm giàu cho quê hương."

Vượt khó để phát triển

Theo ông Quảng, đến nay VAIDE đã kết nạp gần 1.000 doanh nghiệp hội viên, tạo cơ hội cho nhiều thương binh, người khuyết tật vượt qua nỗi đau, tích cực lao động để không trở thành gánh nặng xã hội. VAIDE cũng thiết lập quan hệ với các tổ chức quốc tế như Tổ chức Khả năng việc làm quốc tế (WA), Tổ chức Lao động quốc tế (ILO), Liên Hợp Quốc (UN)... và tổ chức các chuyến tham quan, học hỏi kinh nghiệm tại Mỹ, Anh, Pháp. Sau mỗi chuyến đi, nhiều đơn hàng xuất khẩu đã được ký kết, sản phẩm của người khuyết tật và thương binh Việt Nam có mặt trên toàn thế giới.

Tuy nhiên, hiện nhiều doanh nghiệp trong VAIDE gặp khó khăn. Ông Quảng cho rằng cần "sửa đổi, bổ sung cơ chế chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp của thương binh và người khuyết tật." Việc tiếp cận chính sách ưu đãi còn nhiều rào cản, nhiều chính sách chưa thực sự đi vào thực tế.

Từ thực tiễn quản lý tại Xí nghiệp Quang Minh, ông kiến nghị Chính phủ và các cơ quan chức năng trình Quốc hội bổ sung đối tượng thương binh và người hưởng chế độ như thương binh vào Luật Người khuyết tật, đồng thời ban hành các quy định phù hợp hơn để hỗ trợ doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động là người khuyết tật