Thủ tướng Phạm Minh Chính: Phân quyền rồi, chủ đầu tư quyết đấu thầu hay chỉ định thầu

Phát biểu khai mạc hội nghị, Thủ tướng nhấn mạnh nguyên tắc xuyên suốt trong công cuộc cải cách tổ chức bộ máy là “Trung ương kiến tạo - địa phương vận hành”. Theo đó, Trung ương sẽ giữ vai trò trong việc hoạch định chiến lược, xây dựng quy hoạch, hoàn thiện thể chế, chính sách và tổ chức kiểm tra, giám sát việc thực thi quyền lực. Đồng thời, Trung ương có trách nhiệm tổng kết lý luận và nhân rộng các mô hình thực tiễn hiệu quả. Trong khi đó, địa phương – nơi trực tiếp tiếp xúc với người dân – phải trở thành trung tâm vận hành linh hoạt, sáng tạo, chủ động trong xử lý các vấn đề thực tiễn như đầu tư, quy hoạch, giải phóng mặt bằng, đấu thầu và các hoạt động liên quan khác.

Thủ tướng cho biết, đã có hơn 2.300 nhiệm vụ được rà soát và chuyển giao cho cấp địa phương, đồng thời 28 nghị định liên quan đến phân cấp, phân quyền cũng đã được ban hành nhằm làm rõ thẩm quyền giữa Trung ương và địa phương. Quá trình này được thực hiện đồng bộ với cải cách thủ tục hành chính, tinh giản bộ máy, cắt giảm tầng nấc trung gian và xóa bỏ cơ chế “xin - cho”, hướng đến tăng cường hậu kiểm.

“Bây giờ phân cấp, phân quyền rồi, giao quyền thì anh phải làm. Chủ đầu tư phải quyết định đấu thầu hay chỉ định thầu - như vậy bộ máy mới chạy, mới tinh giản được, mới phục vụ người dân tốt hơn”, Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng lưu ý, sau khi thực hiện sáp nhập, cả nước sẽ còn lại 34 tỉnh, thành phố, mỗi đơn vị quản lý dân số từ 2 triệu người trở lên, áp dụng mô hình chính quyền hai cấp (tỉnh và xã). Với phạm vi quản lý rộng và tính chất công việc ngày càng phức tạp, yêu cầu đặt ra là các cấp ủy, chính quyền địa phương cần nâng cao năng lực lãnh đạo, tư duy quản trị, tinh thần trách nhiệm và khả năng hành động thực tiễn, đồng thời sát dân, chủ động kiến tạo và phục vụ nhân dân một cách hiệu quả hơn.

Thủ tướng yêu cầu các cấp ủy, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị - xã hội cần sâu sát thực tiễn, tăng cường tiếp cận cơ sở, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của nhân dân và doanh nghiệp, đồng thời xử lý kịp thời các vấn đề phát sinh. Mối quan hệ giữa Đảng lãnh đạo - Nhà nước quản lý - Nhân dân làm chủ phải được hiện thực hóa cụ thể và gắn bó chặt chẽ, đặc biệt ở cấp cơ sở.

Ông nhấn mạnh rằng đây là một cuộc cách mạng mang tính chuyển đổi trạng thái của toàn bộ hệ thống chính trị, từ thụ động tiếp nhận và giải quyết sang chủ động kiến tạo và tổ chức thực hiện. “Không có cuộc cách mạng nào dễ dàng. Sự chuyển trạng thái đòi hỏi quyết tâm chính trị cao, đồng bộ, đồng loạt. Không cầu toàn, không nóng vội, nhưng đã làm là phải chắc thắng”, Thủ tướng nói.

Bên cạnh việc phân cấp, phân quyền, Thủ tướng cho biết Trung ương còn đi đôi với phân bổ nguồn lực, đồng thời tăng cường công tác giám sát và kiểm tra. Theo ông, việc để một đơn vị thuộc bộ thực hiện đánh giá tác động môi trường cho tất cả dự án trên cả nước sẽ dễ dẫn tới trì trệ và tiêu cực, do đó cần thiết phải thay đổi cách tiếp cận.

Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu các cấp, các ngành phát huy tối đa các điều kiện thuận lợi, tạo động lực và truyền cảm hứng làm việc cho đội ngũ cán bộ, công chức; đồng thời kiên trì thích ứng, chủ động rút kinh nghiệm để hoàn thiện. Khi có cơ hội, cần phải hành động nhanh chóng, quyết liệt và hiệu quả, tránh tình trạng làm dở dang hoặc thiếu quyết tâm.

Dẫn lại phát biểu của Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng khẳng định rằng, cuộc cải cách bộ máy lần này không chỉ tạo ra không gian và động lực phát triển mới mà quan trọng hơn là nhằm thay đổi trạng thái vận hành của cả hệ thống chính trị. “Nhà nước quản lý chặt nhưng phải kiến tạo để phát triển. Nếu thể chế tốt, người dân giám sát, thì quản lý càng nhàn hơn”, Thủ tướng nêu rõ.

Ông yêu cầu thực hiện nghiêm túc, đồng bộ và quyết liệt các nội dung chỉ đạo tại Kết luận số 167/2025 của Bộ Chính trị, đảm bảo mô hình tổ chức bộ máy mới được triển khai đồng loạt ở cấp tỉnh và cấp xã từ ngày 1/7. Mỗi cam kết phải gắn liền với hành động cụ thể, có sản phẩm đầu ra rõ ràng, đo lường được và mang lại hiệu quả thiết thực.