Thủ tướng yêu cầu xử lý trách nhiệm địa phương chậm báo cáo dự án tồn đọng, lãng phí

Tại phiên họp thứ nhất của Ban Chỉ đạo phòng chống lãng phí sáng 25/2, Thủ tướng nhấn mạnh rằng việc ban hành chính sách không phù hợp cũng là nguyên nhân gây ra lãng phí lớn. Vì vậy, ông yêu cầu các bộ, ngành, địa phương khẩn trương hoàn thiện thể chế, chính sách và pháp luật quản lý kinh tế xã hội, phải "chỉ rõ vướng mắc, ách tắc ở đâu, thẩm quyền của ai thì người đó phải giải quyết".

Thủ tướng cũng đề nghị hoàn thiện chiến lược quốc gia về phòng chống lãng phí bao quát mọi lĩnh vực, đồng thời điều chỉnh các định mức kinh tế kỹ thuật không còn phù hợp thực tiễn.

Theo Thủ tướng, Chính phủ đã ban hành hai công điện yêu cầu xử lý nhanh các dự án tồn đọng, dừng thi công và đưa vào sử dụng. Tuy nhiên, nhiều bộ, ngành, địa phương vẫn chậm trễ báo cáo, "thể hiện sự thiếu trách nhiệm", gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ xử lý và làm lãng phí nguồn lực.

Do đó, ông yêu cầu bộ trưởng và lãnh đạo các tỉnh, thành nghiêm túc rút kinh nghiệm và chấn chỉnh ngay tình trạng trên. "Trường hợp không báo cáo đúng hạn sẽ bị xem xét trách nhiệm và xử lý". Bộ Kế hoạch và Đầu tư (sắp tới là Bộ Tài chính) cùng Văn phòng Chính phủ được giao nhiệm vụ giám sát và đề xuất biện pháp xử lý các đơn vị chậm trễ.

Để đảm bảo hiệu quả, một số ban chỉ đạo, tổ công tác đang hoạt động với chức năng tương tự cần được hợp nhất thành một ban chỉ đạo do Phó thủ tướng Nguyễn Hòa Bình làm trưởng ban trước ngày 28/2. Thủ tướng nhấn mạnh việc phân cấp, phân quyền cần rõ ràng, đặc biệt trong quản lý các dự án đầu tư công, theo nguyên tắc "địa phương quyết, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm".

Ông cũng lưu ý cấp trên không làm thay cấp dưới, trách nhiệm phải được phân định rõ ràng và cá nhân phải chịu trách nhiệm. "Đa số làm tốt thì quy trình, thủ tục phải theo đa số, không thể vì thiểu số hay một người làm không tốt mà thiết kế theo họ", Thủ tướng nói.

Bên cạnh đó, các cơ quan được yêu cầu đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số, trí tuệ nhân tạo (AI) và dữ liệu lớn (Big Data) vào quản lý, giám sát để tiết kiệm, chống lãng phí. Hạ tầng số và dữ liệu của các cơ quan phải liên thông, tránh tình trạng phân mảnh, gây khó khăn trong quản lý và khai thác thông tin. Thủ tướng yêu cầu số hóa dữ liệu tài nguyên khoáng sản trên cả nước, "xác định rõ có bao nhiêu, khai thác bao nhiêu, còn bao nhiêu".

Thời gian qua, Chính phủ và các cơ quan đã nỗ lực tháo gỡ vướng mắc ở nhiều dự án, như các dự án điện năng lượng tái tạo. Nghị quyết đã được ban hành để đưa dự án vào khai thác, qua đó giải phóng nguồn lực hàng chục tỷ USD.

Đối với các vấn đề về đất đai liên quan đến kết luận thanh tra, kiểm tra và bản án tại một số địa phương, Chính phủ đã báo cáo Quốc hội ban hành nghị quyết, tạo cơ sở pháp lý để giải quyết. Tại Đà Nẵng, hơn 1.300 dự án sẽ được tháo gỡ.

Các dự án lớn như bệnh viện Việt Đức 2 và Bạch Mai 2 đang được chỉ đạo sớm hoàn thành. Bốn ngân hàng thương mại yếu kém đã thực hiện chuyển giao bắt buộc. 12 dự án thua lỗ, kém hiệu quả ngành công thương cũng đang được xử lý. Ngoài ra, chuỗi dự án điện khí lô B - Ô Môn kéo dài 20 năm cũng được đẩy nhanh tiến độ.

Thủ tướng chỉ rõ, tình trạng lãng phí vẫn đang tồn tại ở nhiều lĩnh vực như thời gian, công sức, nguồn lực, đất đai, tài nguyên, tài sản công và tư, mua sắm công, hay việc nhiều nhà, đất không được sử dụng hoặc sử dụng không hiệu quả, không đúng mục đích.