Lừa đảo tuyển dụng online: Những chiêu thức ma quái, khôn lường

Trong thời đại công nghệ số phát triển mạnh mẽ, các hình thức lừa đảo cũng ngày càng tinh vi, khó lường hơn. Mới đây, một vụ việc lừa đảo qua hình thức tuyển dụng online đã được ghi nhận, để lại bài học đắt giá cho nhiều người.

Chiêu trò tinh vi: Từ tuyển dụng giả đến chiếm đoạt tài khoản ngân hàng

Nạn nhân là chị Hương (39 tuổi, Cầu Giấy, Hà Nội), là một người đang tìm kiếm công việc mới sau tinh giản biên chế tại cơ quan thuộc Bộ Thông tin và Truyền thông. Quá trình bắt đầu từ việc nạn nhân thấy một bài quảng cáo của "trung tâm dạy thêm online" trên mạng xã hội. Khi click vào, nạn nhân được dẫn vào Messenger và sau đó liên hệ trực tiếp bằng điện thoại để trao đổi.

Kịch bản lừa đảo được dựng rất bài bản: yêu cầu nộp CV, chờ duyệt hồ sơ, xếp lịch phỏng vấn qua Zoom – tất cả diễn ra chuyên nghiệp và có thời gian giãn cách vài ngày, khiến nạn nhân hoàn toàn tin tưởng.

Chị Hương cho biết, trong buổi phỏng vấn, đối tượng lừa đảo yêu cầu chị tải về một ứng dụng có tên na ná như phần mềm tăng tốc máy (biểu tượng con sóc màu cam), nhưng thực chất là phần mềm độc hại. Nạn nhân được yêu cầu cung cấp số tài khoản ngân hàng để "chuẩn bị nhận lương". Đặc biệt, đối tượng còn yêu cầu đăng nhập tài khoản ngân hàng để “xác minh”, tạo điều kiện cho việc đánh cắp thông tin.

Chỉ trong thời gian ngắn sau khi cài ứng dụng và làm theo hướng dẫn, dù chị Hương không hề chuyển tiền, tài khoản ngân hàng của chị đã bị xâm nhập, mất tiền mà không hề có bất kỳ giao dịch chủ động nào. Các bằng chứng giao dịch cũng bị xoá sạch khỏi thiết bị, nghi ngờ do phần mềm độc hại đã kiểm soát điện thoại, tự động lấy mã OTP và đổi mật khẩu ngân hàng.

Bài học cảnh giác: Đừng để sự chuyên nghiệp giả tạo đánh lừa

Từ vụ việc trên, có thể thấy các đối tượng lừa đảo ngày nay không còn dùng những chiêu trò thô sơ mà xây dựng kịch bản công phu, từng bước lấy lòng tin nạn nhân. Một số bài học rút ra:

• Tuyệt đối không cài đặt ứng dụng lạ từ đường link không chính thống hoặc lời đề nghị từ người lạ, kể cả khi ứng dụng có trên CH Play/App Store.
• Không cung cấp thông tin ngân hàng (số tài khoản, mật khẩu, OTP) cho bất kỳ ai dưới danh nghĩa tuyển dụng, nhận thưởng, hay xác minh.
• Cảnh giác với yêu cầu đăng nhập tài khoản ngân hàng trong quá trình tuyển dụng — đây là dấu hiệu bất thường và cần lập tức dừng giao dịch.
• Kiểm tra kỹ nguồn gốc nhà tuyển dụng, tìm hiểu trên các nền tảng uy tín trước khi nộp hồ sơ hay tham gia phỏng vấn.
• Khi nghi ngờ bị xâm nhập, cần nhanh chóng khóa tài khoản ngân hàng, đổi mật khẩu, thông báo cho ngân hàng và trình báo cơ quan công an.

Pháp luật quy định thế nào?

Hành vi giả danh nhà tuyển dụng để lừa đảo chiếm đoạt tài sản là vi phạm nghiêm trọng pháp luật Việt Nam. Theo Điều 174 Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi, bổ sung 2017), hành vi này có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự với mức phạt tù từ 6 tháng đến 20 năm, tùy theo mức độ nghiêm trọng và số tiền chiếm đoạt.

Cơ quan chức năng khuyến cáo người dân, nhất là giới trẻ, những người đang tìm việc online, cần nâng cao cảnh giác, thường xuyên cập nhật các phương thức lừa đảo mới để tự bảo vệ mình và người thân.

5 DẤU HIỆU NHẬN DIỆN LỪA ĐẢO TUYỂN DỤNG ONLINE

Hãy kiểm tra kỹ trước khi “ứng tuyển” vào một cái bẫy!

1. Tuyển dụng “nhanh như chớp”

- Không cần kinh nghiệm, không phỏng vấn kỹ lưỡng, duyệt hồ sơ trong vài phút.
- Mục tiêu: tạo cảm giác dễ dãi, hấp dẫn để đánh vào tâm lý đang cần việc.

2. Giao tiếp chỉ qua mạng xã hội

- Không có email công ty chính thống, không gọi từ số điện thoại cố định, chỉ nhắn tin qua Messenger, Zalo, Telegram.
- Dấu hiệu cho thấy đây là tổ chức ẩn danh, dễ xóa dấu vết.

3. Yêu cầu cài ứng dụng lạ hoặc gửi link

- Dù nói là “tăng tốc máy”, “nhận tài liệu”, hay “phần mềm học tập”, thì các app này thường là phần mềm gián điệp.
- Tuyệt đối không cài app theo hướng dẫn của người lạ!

4. Đòi thông tin ngân hàng, yêu cầu xác minh tài khoản

- Chiêu quen thuộc: “điền để nhận lương”, “xác minh bạn là chủ tài khoản”.
- Đây là bước đầu tiên để kẻ gian đánh cắp tài khoản, chiếm đoạt tiền!

5. Không tìm thấy công ty trên Google, không có trang web chính thức

- Hãy gõ tên công ty + từ khóa “lừa đảo” trên Google để kiểm tra.
- Công ty thật luôn có thông tin pháp lý rõ ràng, mã số thuế, địa chỉ cụ thể.

 Gợi ý hành động nếu nghi ngờ bị lừa:

• Ngắt kết nối mạng, xóa ứng dụng nghi ngờ ngay lập tức.
• Thay đổi toàn bộ mật khẩu, khóa tài khoản ngân hàng tạm thời.
• Liên hệ ngân hàng và trình báo công an càng sớm càng tốt.

Các cá nhân, tổ chức phát hiện các dấu hiệu lừa đảo, vui lòng liên hệ tới Toà soạn Tạp chí Phổ biến và Tham vấn Pháp luật Việt Nam để được hỗ trợ thông tin.