Tổng Bí thư: Sắp xếp đơn vị hành chính với tầm nhìn chiến lược 100 năm

Phát biểu tại Hội nghị Trung ương 11 khóa 13 sáng 10/4, Tổng Bí thư Tô Lâm cho biết hội nghị lần này được tổ chức sớm hơn một tháng so với kế hoạch ban đầu. Theo ông, khối lượng công việc cần giải quyết rất lớn, phạm vi rộng, nhiều nội dung nhạy cảm liên quan đến "quốc kế dân sinh". Vì vậy, để các đại biểu có đủ thời gian nghiên cứu và đóng góp ý kiến, các tờ trình sẽ không được trình bày lại tại hội nghị.

Liên quan đến việc sắp xếp tổ chức bộ máy hệ thống chính trị, đơn vị hành chính các cấp và tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, Tổng Bí thư cho biết, trong hơn 4 tháng qua, Trung ương, Bộ Chính trị và Ban Bí thư đã cơ bản hoàn thành việc tinh gọn tổ chức bộ máy ở cấp Trung ương, bao gồm các cơ quan Đảng, Chính phủ, Quốc hội và Mặt trận Tổ quốc. Những kết quả đạt được, như tinh giảm đầu mối, nâng cao hiệu quả công việc và tiết kiệm chi phí, theo ông, đã "thể hiện rõ tính cách mạng" của công cuộc cải cách. Tuy nhiên, ông cũng thẳng thắn chỉ ra rằng mô hình tổ chức bộ máy ở địa phương vẫn chưa thực sự hoàn thiện, đòi hỏi cần tiếp tục cải cách mạnh mẽ hơn nữa để đạt được mục tiêu lâu dài.

Tổng Bí thư nhấn mạnh rằng Bộ Chính trị và Ban Bí thư đã tổ chức nhiều phiên họp để bàn bạc thấu đáo và thống nhất trình Trung ương Đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp, xây dựng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Đây được xem là một nhiệm vụ mang tính lịch sử. Đồng thời, các đề án khác cũng được chuẩn bị kỹ lưỡng, như hệ thống tổ chức Đảng ở địa phương, việc tinh gọn cơ quan Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, cải tổ Tòa án và Viện Kiểm sát, hay sửa đổi Hiến pháp và các quy định pháp luật liên quan.

Tổng Bí thư cho rằng đây không chỉ là việc sắp xếp tổ chức, bộ máy và cán bộ, mà còn là quá trình phân cấp thẩm quyền, bố trí lại đơn vị hành chính, phân bổ nguồn lực hợp lý hơn, và tạo ra không gian phát triển mới. Ông nhấn mạnh: "Mục tiêu là xây dựng một chính quyền gần dân, sát dân, phục vụ nhân dân tốt hơn, đồng thời mở ra cục diện mới cho đất nước với tầm nhìn ít nhất 100 năm."

Dự kiến, việc tái cấu trúc hành chính sẽ giảm số tỉnh, thành phố xuống còn 34; không tổ chức cấp huyện và giảm một nửa số xã, áp dụng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp từ ngày 1/7. Hệ thống Tòa án và Viện Kiểm sát cũng sẽ được tổ chức lại theo mô hình ba cấp, cùng với việc sửa đổi Hiến pháp và các quy định liên quan để đảm bảo triển khai đồng bộ.

Bên cạnh đó, Tổng Bí thư cũng nhấn mạnh vai trò quan trọng của công tác nhân sự trong việc hiện thực hóa các mục tiêu chiến lược. Ông nhận định đây là "vấn đề then chốt của then chốt" và yêu cầu đội ngũ cán bộ, đặc biệt là cán bộ cấp chiến lược, phải đáp ứng được nhiệm vụ trong bối cảnh mới. Công tác nhân sự đang được chuẩn bị kỹ lưỡng để phù hợp với cơ cấu tổ chức mới. Bộ Chính trị đã rà soát, bổ sung dự thảo Phương hướng công tác nhân sự Ban Chấp hành Trung ương khóa 14, đồng thời tiến hành bổ sung quy hoạch cán bộ cấp chiến lược và sửa đổi một số nội dung trong Chỉ thị 35 của Bộ Chính trị về tổ chức Đại hội Đảng các cấp tiến tới Đại hội 14.

Về văn kiện, Tổng Bí thư cho biết dự thảo tóm tắt đã được gửi lấy ý kiến từ cấp cơ sở. Bộ Chính trị đã chỉ đạo bổ sung nhiều nội dung mới mang tính đột phá, trong đó Báo cáo chính trị được xem là "ngọn đuốc soi đường", còn các báo cáo khác là "cẩm nang hành động". Nội dung xuyên suốt của các văn kiện thể hiện sự kiên định với con đường xã hội chủ nghĩa, đồng thời giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa ổn định và phát triển, với mục tiêu lớn là "đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu của nhân dân".

Tổng Bí thư bày tỏ mong muốn được lắng nghe các ý kiến, giải pháp để Việt Nam đạt tăng trưởng GDP từ 8% trở lên trong năm 2025 và duy trì tăng trưởng hai con số trong những năm tiếp theo. Ông nhấn mạnh rằng những mục tiêu này cần được đặt trong bối cảnh đất nước đang tiến hành cải cách hành chính quy mô lớn và đối mặt với áp lực từ chiến tranh thương mại toàn cầu.

Tổng Bí thư khẳng định mọi nỗ lực hiện tại đều hướng đến việc tổ chức thành công Đại hội Đảng các cấp và Đại hội 14 dự kiến diễn ra vào quý I/2026. Ông thông báo rằng Bộ Chính trị đã trình Trung ương Đề án về "Phương hướng Bầu cử đại biểu Quốc hội khóa 16, đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031". Theo đó, cuộc bầu cử sẽ được tổ chức sớm hơn, với những cải cách nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của Quốc hội và HĐND, góp phần phát huy quyền làm chủ của nhân dân đối với công việc đất nước.

Trong chương trình làm việc, hội nghị Trung ương sẽ diễn ra trong ba ngày, tập trung thảo luận 15 nội dung quan trọng. Hai nhóm vấn đề được đặc biệt quan tâm là việc tiếp tục sắp xếp tổ chức bộ máy hệ thống chính trị và đơn vị hành chính, cùng với công tác chuẩn bị cho Đại hội 14 của Đảng và bầu cử Quốc hội khóa 16, đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031.

Ngoài ra, Bộ Chính trị sẽ báo cáo Trung ương về tình hình đất nước, khu vực và thế giới, cũng như những công việc quan trọng đã giải quyết từ Hội nghị Trung ương 10 đến nay. Các chuyên đề về hoàn thiện thể chế, đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia cũng sẽ được trình bày.