Sửa đổi Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp nhằm thích ứng với xu thế phát triển kinh tế hiện đại

Tại phiên họp, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long trình bày Tờ trình về dự án Luật này, nhấn mạnh sự cần thiết của việc sửa đổi để đáp ứng các yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh mới cũng như thúc đẩy hội nhập quốc tế.

Việc sửa đổi Luật Thuế TNDN nhằm tháo gỡ những vướng mắc hiện hành, hạn chế việc lồng ghép chính sách xã hội vào chính sách miễn, giảm thuế, đảm bảo tính trung lập, minh bạch của thuế, và khuyến khích đầu tư vào các ngành nghề, địa bàn trọng điểm. Dự thảo Luật hướng đến việc mở rộng cơ sở thuế, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, và áp dụng các tiêu chuẩn quốc tế trong phòng chống chuyển giá, trốn thuế.

Dự thảo Luật gồm 4 chương, 20 điều, với các nội dung cơ bản như quy định chung, căn cứ tính thuế, ưu đãi thuế TNDN và điều khoản thi hành. Theo Phó Thủ tướng, quá trình xây dựng dự thảo đã tuân thủ nghiêm ngặt quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật và các nguyên tắc của Chiến lược cải cách thuế đến năm 2030.

Thay mặt cơ quan thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách (TCNS) Lê Quang Mạnh bày tỏ sự nhất trí về sự cần thiết sửa đổi Luật Thuế TNDN, nhấn mạnh rằng Luật cần khắc phục các bất cập, thúc đẩy đầu tư và phát triển kinh tế. Ông cũng lưu ý một số vấn đề cần tiếp tục làm rõ, trong đó có tính phù hợp với các quy định của Hiệp định thuế quốc tế đối với người nộp thuế kinh doanh thương mại điện tử.

Một điểm đáng chú ý trong dự thảo là việc bổ sung quy định đánh thuế đối với các tổ chức nước ngoài kinh doanh trên nền tảng thương mại điện tử tại Việt Nam. Tuy nhiên, Ủy ban TCNS đề nghị Chính phủ làm rõ khả năng thực thi quy định này, đặc biệt trong trường hợp các doanh nghiệp không có hiện diện vật lý tại Việt Nam.

Về ưu đãi thuế TNDN, dự thảo Luật đề xuất nguyên tắc ưu tiên áp dụng các quy định tại Luật Thuế TNDN trong trường hợp có khác biệt với các Luật khác như Luật Đầu tư, nhằm đảm bảo tính thống nhất trong hệ thống pháp luật. Tuy nhiên, Ủy ban TCNS đề nghị bổ sung thêm các quy định cụ thể để xử lý các vấn đề giao thoa giữa các luật hiện hành và các luật đang được xây dựng.

Ngoài ra, Ủy ban TCNS cũng đề cập đến điều kiện để các dự án được hưởng ưu đãi đầu tư đặc biệt. Hiện tại, dự thảo chỉ quy định thời gian giải ngân 1/3 tổng vốn đầu tư mà chưa nêu rõ thời hạn giải ngân phần còn lại, dẫn đến khó khăn trong công tác hậu kiểm.

Một vấn đề khác được đề cập là ưu đãi thuế đối với đầu tư mở rộng (ĐTMR). Theo dự thảo, các dự án ĐTMR được hưởng ưu đãi theo thời gian còn lại của dự án ban đầu. Tuy nhiên, với các dự án đã hết thời gian ưu đãi, việc áp dụng quy định mới có thể gây bất lợi cho doanh nghiệp trong nước, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ.

Ủy ban TCNS cũng đề xuất bổ sung tiêu chí khách quan hơn về giá trị tài sản cố định tăng thêm khi xác định các dự án ĐTMR được hưởng ưu đãi, nhằm đảm bảo công bằng giữa các doanh nghiệp trong và ngoài nước.

Kết luận phiên họp, các đại biểu thống nhất rằng việc sửa đổi Luật Thuế TNDN là bước đi cần thiết để thích ứng với những thay đổi của nền kinh tế trong nước và quốc tế. Tuy nhiên, dự thảo cần tiếp tục được hoàn thiện để đảm bảo tính khả thi và công bằng trong thực hiện, đồng thời thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững. Quốc hội sẽ tiếp tục thảo luận và hoàn thiện dự thảo trước khi thông qua.