Quảng cáo thực phẩm như thuốc chữa bệnh: Đó có phải hành vi lừa dối?
Thiếu tướng Nguyễn Quốc Toản, Chánh Văn phòng, Người phát ngôn Bộ Công an cho rằng: “Thủ đoạn phổ biến mà các đối tượng sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm, hàng kém chất lượng sử dụng là quảng cáo sai sự thật”.
Những năm gần đây, tình trạng sản xuất, buôn bán và tiêu thụ hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng tại Việt Nam ngày càng gia tăng. Một trong những thủ đoạn phổ biến được các đối tượng sử dụng là quảng cáo sai sự thật, gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với sức khỏe người tiêu dùng, làm suy giảm uy tín của doanh nghiệp và cản trở sự phát triển bền vững của thị trường.
Đáng chú ý, không ít trường hợp người nổi tiếng đã phải công khai xin lỗi dư luận vì hành vi quảng cáo sai sự thật, thổi phồng công dụng sản phẩm. Tuy vậy, thực trạng này vẫn tiếp diễn, chưa có dấu hiệu chấm dứt.

Mới đây, vụ việc Quang Linh Vlogs và Hằng Du Mục - hai nhân vật có tầm ảnh hưởng lớn trên mạng xã hội bị khởi tố, bắt tạm giam vì hành vi lừa dối khách hàng, được xem là hồi chuông cảnh tỉnh. Theo nhận định của các chuyên gia, đây có thể trở thành vụ án điểm nhằm răn đe, nhắc nhở mọi người về trách nhiệm khi tham gia quảng cáo, đặc biệt là các hình thức quảng cáo sai sự thật, quảng cáo “bẩn”.
Dù đây không phải là vấn đề mới, nhưng trong bối cảnh thương mại điện tử bùng nổ, các hành vi vi phạm ngày càng tinh vi, phức tạp và khó kiểm soát hơn, đặt ra thách thức lớn cho cơ quan chức năng và đòi hỏi sự tỉnh táo từ phía người tiêu dùng. Đặc biệt, các doanh nghiệp sản xuất phân phối thực phẩm chức năng, các sản phẩm chưa được công nhận là thuốc, vẫn tiếp tục đưa ra thông tin quảng cáo dễ gây nhầm lẫn để thu hút những người bệnh thiếu hiểu biết.
Điểm mặt những trường hợp có dấu hiệu vi phạm
Điển hình là một sản phẩm có tên Thực dưỡng Nutri Fucoidan đang được quảng cáo, rao bán tràn lan trên khắp internet. Điều đáng nói, đây chỉ là một thực phẩm bổ sung thông thường nhưng qua những lời quảng cáo tại các địa chỉ website như thucduongfucoidan, thucduongfucoidan, sản phẩm này được "thần thánh hoá" công dụng như: “Đây là sản phẩm ngũ cốc thực dưỡng đầu tại Việt Nam; hỗ trợ điều trị ung thư; hỗ trợ ngăn ngừa sự phát triển của tế bào ung thư; hỗ trợ điều trị cho những người có bệnh lý, người ung thư; ngăn ngừa ung thư; ngăn ngừa tiểu đường; ngăn ngừa táo bón, đây được xem như một loại “thực phẩm chức năng” giúp ngăn ngừa các căn bệnh ung thư và các bệnh về xương;…”.


Không những vậy, sản phẩm Thực dưỡng Nutri Fucoidan còn được quảng cáo có tác dụng hỗ trợ mạnh mẽ cho người bị bệnh về tuyến giáp như: “Ức chế sự phát triển và di căn của khối u tuyến giáp; kích thích cơ chế tự chết của tế bào bất thường; tăng cường miễn dịch và làm sạch gốc tự do trong cơ thể; giảm nguy cơ tái phát, nâng cao hiệu quả điều trị; giúp cơ thể hồi phục nhanh chóng và ngăn ngừa biến chứng”.
Theo giới thiệu, đơn vị sản xuất ra sản phẩm Thực dưỡng Nutri Fucoidan là Công ty Cổ phần Dược BMP; còn đơn vị quảng cáo, phân phối để đưa sản phẩm này đến tay người tiêu dùng là Công ty Cổ phần dược phẩm B.A Việt Nam có địa chỉ theo giấy đăng ký kinh doanh tại phường Mộ Lao, quận Hà Đông, TP Hà Nội. Ngày đăng ký giấy phép kinh doanh là 22/12/2021, người đại diện pháp luật là ông Đặng Danh Ngọc, ngành nghề đăng ký hoạt động chính là Bán lẻ thuốc, dụng cụ y tế, mỹ phẩm và vật phẩm vệ sinh trong các cửa hàng chuyên doanh.
Một trường hợp tương tự là Thực phẩm bảo vệ sức khỏe Nutri Fucoidan Plus cũng được quảng cáo tại địa chỉ website thucduonghiendai có tác dụng hơn cả thuốc chữa bệnh như: “Fucoidan giúp ngăn ngừa ung thư, ngăn chặn hình thành các mạch máu nuôi dưỡng tế bào ung thư và phòng chống di căn tái phát; Fucoidan đã được chứng minh có thể tiêu diệt tế bào ung thư hiệu quả; Fucoidan có tác dụng hoạt hóa gen ức chế khối u P53, làm cho các tế bào ung thư sẽ tự tiêu diệt theo chu trình Apoptosis. Các tế bào ung thư sẽ bị cô lập, co lại và phân hủy mà không làm ảnh hưởng đến các tế bào bình thường xung quanh. Điều này giúp hạn chế tác dụng phụ so với biện pháp hóa trị liệu hiện nay…Fucoidan được nhiều chuyên gia trên thế giới chứng minh hỗ trợ tế bào ung thư hiệu quả;…”.


Thậm chí, Thực phẩm bảo vệ sức khỏe Nutri Fucoidan Plus còn được khẳng định là: “Hỗ trợ làm giảm tác dụng phụ của hóa xạ trị như: Nôn, chán ăn, mệt mỏi; chứa thành phần Fucoidan, Beta-Glucan, được khoa học chứng minh hỗ trợ làm chậm đi sự phát triển, di căn của khối u;…”.

Theo thông tin công bố trên web nutrifucoidan.thucduonghiendai..., sản phẩm này do Công ty TNHH Thảo dược Thanh Hằng sản xuất, còn đơn vị phân phối sản phẩm này là Công Ty Cổ Phần THT PHARMA có địa chỉ theo Giấy đăng ký kinh doanh tại phố Nguyễn Chính, phường Thịnh Liệt, quận Hoàng Mai, thành phố Hà Nội, người đại diện pháp luật là ông Trần Mạnh Hùng, ngành nghề chính là bán buôn thực phẩm.
Trên hai website thtshop, thtpharma còn rao bán và quảng cáo rất nhiều sản phẩm có tác dụng như thuốc chữa bệnh. Sản phẩm Đông trùng hạ thảo Vilife được quảng cáo là: “Hỗ trợ điều trị hen suyễn, viêm phế quản; phòng chống tiểu đường, điều trị bệnh tiểu đường; hỗ trợ chống ung thư, hỗ trợ ức chế khối u và hỗ trợ ngăn ngừa nguy cơ di căn tế bào ung thư; điều trị bệnh thận mãn tính;…”.

Hay một sản phẩm dạng viên uống có tên Fucoidan Care cũng được quảng cáo là: “Hỗ trợ, phòng và điều trị ung bướu” và một sản phẩm dạng viên uống khác là Xương khớp An Thảo cũng được quảng cáo là sản phẩm đặc trị bệnh khớp.

Chị N.T.A một khách hàng thường xuyên mua hàng trên mạng cho hay: “Tôi thấy sản phẩm nào của công ty THT Pharma quảng cáo cũng được thần thánh hóa, khiến tôi hoang mang rất nhiều về chất lượng sản phẩm”.
Chị L.T.L ở Hà Nội là người bị chẩn đoán là mắc ung thư vú giai đoạn 1 cũng cho biết: “Ngoài dùng thuốc và phác đồ điều trị của bệnh viện, có một ngày lướt web tôi thấy sản phẩm Ngũ cốc dinh dưỡng Henacủa công ty THT Pharma quảng cáo là có công dụng ngăn ngừa các bệnh ung thư, những khoáng chất trong Ngũ cốc dinh dưỡng Hena có khả năng kìm hãm sự phát triển của các tế bào ung thư, nhất là ung thư vú – căn bệnh thường gặp của nhiều chị em phụ nữ,…. Thấy vậy tôi liên nhắn tin hỏi chị bạn đồng nghiệp làm bác sĩ thì chị ý bảo không nên mua các sản phẩm trôi nổi trên mạng để tránh tiền mất tật mang nên may quá tôicũng không mua”.
Không còn vùng cấm cho quảng cáo lừa dối
Ngày 4/6, trong khuôn khổ buổi Họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 5, các đại diện lãnh đạo của các bộ, ngành đã cung cấp thông tin và giải đáp một số vấn đề nổi bật đang được dư luận xã hội và báo chí đặc biệt quan tâm. Trong đó, một trong những nội dung quan trọng là việc triển khai mạnh mẽ chiến dịch truy quét hàng giả, hàng nhái và gian lận thương mại trong thời gian một tháng, với trọng tâm là các sản phẩm có ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân, như thuốc, thực phẩm chức năng và thực phẩm tiêu dùng.

Thiếu tướng Nguyễn Quốc Toản, Chánh Văn phòng, Người phát ngôn Bộ Công an cho biết:Vấn đề liên quan đến các cơ sở kinh doanh hàng hóa kém chất lượng, không rõ nguồn gốc, xuất xứ, đặc biệt là các vi phạm về vệ sinh an toàn thực phẩm, đây không phải là vấn đề mới. Tuy nhiên, thời gian gần đây, Bộ Công an triển khai quyết liệt hơn, thể hiện quyết tâm thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Công điện số 65, Chỉ thị số 13. Lãnh đạo Bộ Công an đã chỉ đạo tập trung vào ba nội dung trọng tâm và đang triển khai đồng bộ trên toàn quốc.
Thứ nhất, Bộ Công an mở cao điểm tấn công, trấn áp các hành vi vi phạm trong lĩnh vực an toàn thực phẩm. Mặc dù Thủ tướng Chính phủ giao thời hạn một tháng, nhưng Bộ Công an đã chủ động mở đợt cao điểm kéo dài ba tháng, bắt đầu từ ngày 15/5, huy động toàn lực lượng công an các đơn vị, địa phương vào cuộc.
Thứ hai, lực lượng công an cũng tham gia phối hợp với Tổ công tác của Thủ tướng Chính phủ, triển khai các biện pháp đấu tranh, ngăn chặn vi phạm theo đúng tinh thần khẩn trương, quyết liệt.
Thứ ba, chúng tôi cho rằng cần triển khai song song công tác tham mưu hoàn thiện thể chế, khắc phục những hạn chế, bất cập trong quản lý nhà nước đối với lĩnh vực này. Đồng thời, Bộ Công an cũng kiến nghị sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật để tăng mức xử phạt, răn đe nghiêm khắc hơn đối với các hành vi vi phạm chưa được quy định đầy đủ.
Qua công tác nghiệp vụ và đấu tranh của lực lượng công an, Thiếu tướng Nguyễn Quốc Toản cho hay: “Một thủ đoạn phổ biến mà các đối tượng sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm, hàng kém chất lượng sử dụng là quảng cáo sai sự thật. Chúng lợi dụng hình ảnh của người nổi tiếng, người có uy tín để giới thiệu, tiếp thị sản phẩm, đánh lừa người tiêu dùng”.
Cần đặc biệt lưu ý rằng thủ đoạn phổ biến được các đối tượng sử dụng là quảng cáo sai sự thật. Bởi lợi nhuận khổng lồ từ hoạt động sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và hàng kém chất lượng đã khiến nhiều đối tượng bất chấp quy định pháp luật, sẵn sàng vi phạm để trục lợi.
Trước tình trạng sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm, hàng kém chất lượng mà thù đoạn phổ biến mà các đối tượng sử dụng là quảng cáo sai sự thật, Thiếu tướng Nguyễn Quốc Toản đề nghị người dân cần nâng cao cảnh giác, thận trọng với các loại sản phẩm được quảng cáo là "đa năng", "giá rẻ", "thần dược", đồng thời chủ động phản ánh kịp thời tới cơ quan công an khi phát hiện dấu hiệu vi phạm để phối hợp xử lý.
Khoản 5 Điều 34 Nghị định 38/2021/NĐ-CP có quy định sẽ phạt tiền từ 60.000.000 đồng đến 80.000.000 đồng đối với hành vi quảng cáo: - Không đúng hoặc gây nhầm lẫn về khả năng kinh doanh, khả năng cung cấp sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ của tổ chức, cá nhân kinh doanh sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ; - Về số lượng, chất lượng, giá, công dụng, kiểu dáng, bao bì, nhãn hiệu, xuất xứ, chủng loại, phương thức phục vụ, thời hạn bảo hành của sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đã đăng ký hoặc đã được công bố. Điều 197 Bộ luật Hình sự 2015 có quy định rằng: Tội quảng cáo gian dối 1. Người nào quảng cáo gian dối về hàng hóa, dịch vụ, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm. 2. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 5.000.000 đồng đến 50.000.000 đồng, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 01 năm đến 05 năm. Hình phạt đối với hành vi quảng cáo gian dối và bán hàng giả, kém chất lượng hiện đang được Quốc hội thảo luật để sửa đổi. |
Mời độc giả tiếp tục đón đọc bài 2...