Nụ Ước Nguyện - sản phẩm văn hoá tâm linh bán tràn lan trên mạng, thật giả lẫn lộn

Hàng giả Nụ Ước Nguyện 4 mặt tràn lan: Mối nguy từ sự nhẹ dạ và cái giá của niềm tin

Tại các tỉnh miền Trung như Thừa Thiên Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, thời gian gần đây xuất hiện một hiện tượng đáng báo động: hàng loạt sản phẩm giả mạo kiểu dáng công nghiệp của Nụ Ước Nguyện 4 mặt khắc chữ được bày bán công khai trên nền tảng mạng xã hội và các sàn thương mại điện tử, dưới hình thức “bán theo cân”.

Điều đáng nói, các sản phẩm làm giả này không chỉ vi phạm nghiêm trọng quyền sở hữu trí tuệ, mà còn tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng và xâm hại các giá trị văn hóa – tâm linh vốn được gìn giữ qua nhiều thế hệ.

Nụ Ước Nguyện 4 mặt là gì? Không chỉ là sản phẩm, mà là một phần di sản

Nụ Ước Nguyện 4 mặt khắc chữ là một loại tháp nhang, dùng để đốt tạo khói thơm. Đây là một sản phẩm văn hóa – tâm linh độc đáo, được tạo tác theo truyền thống thủ công, có kiểu dáng công nghiệp và nhãn hiệu đã đăng ký tại Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam. Sản phẩm không đơn thuần là vật phẩm tiêu dùng, mà là kết tinh của nghề truyền thống kết hợp với tinh thần Phật giáo và Luật Hấp Dẫn, mang thông điệp chuyển hóa ước nguyện thành năng lượng tích cực.

Năm 2024, sản phẩm này đã được Tổ chức Liên hiệp các hội UNESCO Việt Nam ghi nhận là sản phẩm văn hóa tâm linh, đồng thời được Hội Di sản Văn hóa Việt Nam chứng nhận là có đóng góp vào công cuộc bảo tồn di sản dân tộc.

Đơn vị sản xuất hàng thật là tổ chức/cá nhân có đăng ký sở hữu trí tuệ, có sản phẩm đạt chứng nhận văn hóa – tâm linh, và minh bạch trong thông tin xuất xứ, quy trình kiểm định chất lượng.

Hàng giả len lỏi từ chợ mạng đến đời sống tâm linh

Theo khảo sát của Tạp chí Phổ biến và Tham vấn Pháp luật Việt Nam, không ít tài khoản Facebook cá nhân, hội nhóm rao bán sản phẩm được gọi là “nụ ước nguyện”, với mô tả bắt mắt nhưng giá rẻ giật mình: chỉ vài chục ngàn đồng/kg. Điều đáng nghi ngờ là hầu hết các sản phẩm này không có bao bì rõ ràng, không công bố nhà sản xuất, không có giấy kiểm định chất lượng – trái ngược hoàn toàn với quy chuẩn của sản phẩm gốc.

Đi sâu hơn, chúng tôi tiếp cận một số lò sản xuất thủ công tại vùng ven TP. Huế, nơi các loại "nụ tâm linh" được làm từ nguyên liệu không rõ nguồn gốc, có màu sắc và mùi hương khác biệt, không trải qua bất kỳ khâu kiểm định nào. Một số chuyên gia về sức khỏe hô hấp cảnh báo: việc đốt các loại nguyên liệu chưa kiểm nghiệm có thể phát sinh khí độc, gây kích ứng phổi hoặc ảnh hưởng hệ thần kinh về lâu dài.

Chúng tôi tiếp cận một số lò sản xuất thủ công tại vùng ven TP. Huế, nơi các loại "nụ tâm linh" được làm từ nguyên liệu không rõ nguồn gốc, có màu sắc và mùi hương khác biệt, không trải qua bất kỳ khâu kiểm định nào. Một số chuyên gia về sức khỏe hô hấp cảnh báo: việc đốt các loại nguyên liệu chưa kiểm nghiệm có thể phát sinh khí độc, gây kích ứng phổi hoặc ảnh hưởng hệ thần kinh về lâu dài.

Vi phạm pháp luật và nguy cơ mất niềm tin tập thể

• Theo Luật Sở hữu trí tuệ Việt Nam, tại Điều 211, 212 – Luật Sở hữu trí tuệ (sửa đổi 2022, hiệu lực 2023)
• Điều 226 – Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi 2017): Tội xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp

Hành vi làm giả, nhái kiểu dáng công nghiệp, hoặc sử dụng thương hiệu trái phép đều là xâm phạm quyền sở hữu công nghiệp, có thể bị:

• Xử phạt hành chính lên đến hàng trăm triệu đồng;
• Truy cứu trách nhiệm hình sự, đặc biệt nếu có yếu tố lừa dối người tiêu dùng, gây hậu quả nghiêm trọng.

Ngoài thiệt hại pháp lý, mặt nghiêm trọng hơn là sự xói mòn lòng tin của người tiêu dùng – khi những sản phẩm gắn với yếu tố tâm linh, văn hóa bị làm giả, người sử dụng không chỉ gặp rủi ro về sức khỏe, tài chính mà còn dễ bị tổn thương tinh thần, thậm chí hoài nghi về những giá trị đích thực mà sản phẩm gốc mang lại.

Khuyến cáo dành cho người tiêu dùng: Cẩn trọng và tỉnh táo

Trước thực trạng hàng giả tràn lan, người tiêu dùng cần:

1. Chỉ mua hàng từ các kênh phân phối chính thức, có giấy tờ xác thực nguồn gốc và thông tin nhà sản xuất rõ ràng.
2. Kiểm tra kỹ bao bì, nhãn hiệu, dấu hiệu nhận biết sản phẩm thật – tuyệt đối tránh mua hàng “theo cân” hoặc có giá quá rẻ bất thường.
3. Cảnh giác với các quảng cáo đậm yếu tố tâm linh phi lý, gây ảo tưởng hoặc dẫn dụ mê tín.
4. Chủ động báo cáo đến cơ quan chức năng khi phát hiện hàng giả, hàng nhái để được xử lý đúng quy định pháp luật.

Làm giả một sản phẩm không chỉ là vi phạm pháp luật, mà còn là xâm phạm một giá trị – giá trị của lòng tin, của nghề truyền thống và của di sản văn hóa. Trong thời đại thật – giả lẫn lộn, trách nhiệm không chỉ thuộc về nhà sản xuất hay cơ quan chức năng, mà còn thuộc về chính mỗi người tiêu dùng.