Đề xuất không thanh tra, kiểm tra doanh nghiệp quá 1 lần mỗi năm
Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về các cơ chế, chính sách đặc thù phát triển kinh tế tư nhân đề xuất mỗi doanh nghiệp chỉ bị thanh tra, kiểm tra tối đa 1 lần/năm, trừ khi có bằng chứng vi phạm rõ ràng.
Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã tổ chức phiên họp để cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội liên quan đến một số cơ chế, chính sách đặc biệt nhằm thúc đẩy sự phát triển của kinh tế tư nhân.
Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm, khi trình bày tờ trình của Chính phủ, cho biết mục tiêu của nghị quyết là kịp thời thể chế hóa một số chủ trương, đường lối của Đảng được nêu trong Nghị quyết số 68. Điều này nhằm cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, giúp kinh tế tư nhân dễ dàng tiếp cận nguồn lực.
Bên cạnh đó, nghị quyết còn hướng tới thúc đẩy các lĩnh vực khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, đào tạo nguồn nhân lực. Điều này nhằm mở rộng vai trò của doanh nghiệp tư nhân trong các dự án quốc gia quan trọng, hỗ trợ doanh nghiệp tiên phong vươn ra quốc tế, tạo động lực, khai phóng tiềm năng của khu vực kinh tế tư nhân.
Dự thảo nghị quyết đề xuất một số cơ chế, chính sách đặc biệt khác biệt so với quy định hiện hành hoặc chưa được quy định cụ thể, tập trung vào việc cải thiện môi trường kinh doanh và đầu tư. Những nội dung đáng chú ý bao gồm các nguyên tắc trong thanh tra, kiểm tra, cấp phép và chứng nhận.
Cụ thể, dự thảo nêu rõ không thanh tra, kiểm tra quá 1 lần/năm đối với một doanh nghiệp hoặc hộ kinh doanh, trừ khi có bằng chứng vi phạm rõ ràng. Đồng thời, xử lý nghiêm hành vi lạm dụng thanh tra, kiểm tra để gây khó khăn cho doanh nghiệp. Việc thanh tra, kiểm tra từ xa sẽ được ưu tiên, dựa trên dữ liệu điện tử nhằm giảm các hoạt động trực tiếp. Các doanh nghiệp tuân thủ tốt quy định pháp luật sẽ được miễn kiểm tra thực tế. Phương thức quản lý điều kiện kinh doanh sẽ chuyển từ cấp phép, chứng nhận sang công bố và hậu kiểm, ngoại trừ một số lĩnh vực đặc thù cần thực hiện theo quy định quốc tế.
Trong báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết Ủy ban ủng hộ sự cần thiết của nghị quyết này, đồng thời tán thành với các nội dung điều chỉnh và thể chế hóa Nghị quyết số 68 như đề xuất của Chính phủ.
Liên quan đến nguyên tắc thanh tra, kiểm tra, cơ quan thẩm tra đề nghị bổ sung quy định để tránh việc thanh tra, kiểm tra trùng lặp trong cùng một năm đối với một nội dung, trừ khi có bằng chứng vi phạm rõ ràng. Kế hoạch cũng như kết luận thanh tra, kiểm tra phải được công khai theo đúng quy định pháp luật.
Về hỗ trợ doanh nghiệp tiếp cận đất đai, mặt bằng sản xuất kinh doanh tại các khu công nghiệp, cụm công nghiệp, vườn ươm công nghệ, Ủy ban đề nghị cần làm rõ quy mô, diện tích dành cho các doanh nghiệp được hỗ trợ, nhằm tránh tình trạng “xin - cho” hoặc trục lợi chính sách, gây khó khăn cho các doanh nghiệp khác.
Trong lĩnh vực hỗ trợ tài chính và tín dụng, Chính phủ đề xuất các doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân, hộ kinh doanh hoặc cá nhân kinh doanh được hỗ trợ lãi suất 2%/năm khi vay vốn thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn hoặc áp dụng các tiêu chuẩn ESG (Môi trường, Xã hội, Quản trị).
