Khi nào được đình chỉ cưỡng chế thi hành xử phạt vi phạm hành chính?
Nghị định 296/2025/NĐ-CP của Chính phủ quy định cụ thể các trường hợp phải tạm đình chỉ hoặc đình chỉ việc cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, áp dụng từ ngày 1/1/2026, thay thế quy định trước đây tại Nghị định 166/2013/NĐ-CP.
Nghị định 296/2025/NĐ-CP quy định việc cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính, cũng như quyết định áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả sẽ bị tạm đình chỉ nếu xuất hiện quyết định tạm đình chỉ thi hành cưỡng chế của người có thẩm quyền theo pháp luật tố tụng hành chính hoặc của người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại theo quy định pháp luật về khiếu nại.
Theo Nghị định, người có thẩm quyền ra quyết định cưỡng chế bắt buộc phải ban hành quyết định đình chỉ cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính khi xuất hiện căn cứ đình chỉ theo quy định. Một trong những trường hợp được áp dụng là khi cá nhân bị cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt tiền hoặc chi trả chi phí khắc phục hậu quả đã chết, mất tích và không để lại di sản, hoặc khi pháp luật quy định nghĩa vụ của người đó theo bản án và quyết định không được chuyển giao cho người thừa kế. Trường hợp khác là khi quyết định xử phạt vi phạm hành chính, quyết định áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả hay quyết định tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm hành chính đã bị hủy bỏ hoặc sửa đổi, khiến tổ chức, cá nhân vi phạm không phải tiếp tục thi hành quyết định.
Nghị định cũng quy định việc đình chỉ cưỡng chế trong tình huống tổ chức bị áp dụng biện pháp cưỡng chế đã giải thể hoặc phá sản và không còn tài sản, đồng thời theo quy định pháp luật nghĩa vụ của tổ chức này không được chuyển giao cho tổ chức khác. Việc đình chỉ còn áp dụng khi có quyết định miễn tiền phạt hoặc giảm tiền phạt và cá nhân, tổ chức đã thực hiện xong quyết định xử phạt. Ngoài ra, hành vi vi phạm nếu được phát hiện có dấu hiệu tội phạm và chưa hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự thì cũng phải đình chỉ cưỡng chế xử phạt vi phạm hành chính.
Thời hạn để ban hành quyết định tạm đình chỉ hoặc đình chỉ việc cưỡng chế là 05 ngày làm việc kể từ khi có căn cứ theo quy định. Việc gửi quyết định tạm đình chỉ được thực hiện tương tự như gửi quyết định cưỡng chế. Riêng thời hạn tạm đình chỉ phải phù hợp với thời hạn giải quyết khiếu nại theo quy định của pháp luật về khiếu nại.
Nghị định 296/2025/NĐ-CP có hiệu lực từ ngày 1/1/2026 và thay thế Nghị định 166/2013/NĐ-CP về cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính. Đối với các quyết định cưỡng chế đã được ban hành hoặc thi hành xong trước ngày 1/1/2026 nhưng vẫn còn khiếu nại, việc xem xét sẽ áp dụng theo Luật Xử lý vi phạm hành chính và Nghị định 166/2013/NĐ-CP.
