Tại sao cựu Bí thư Lê Đức Thọ được trả lại 133 sổ tiết kiệm và 97 miếng vàng?

Theo bản án vừa công bố, ông Lê Đức Thọ, cựu bí thư tỉnh Bến Tre, bị tuyên tổng cộng 28 năm tù với các tội Nhận hối lộ và Lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác. Ngoài án phạt tù, TAND TP. HCM buộc ông nộp lại số tiền 1,47 triệu USD, 300 triệu đồng; đồng thời tiếp tục tạm giữ hơn 440.000 USD, 25,6 tỷ đồng và một sổ tiết kiệm để đảm bảo thi hành án.

Tuy nhiên, theo Điều 106 Bộ luật Tố tụng Hình sự năm 2015, tài sản, tiền bạc bị thu giữ sẽ được xử lý theo nguyên tắc: Trả lại cho chủ sở hữu hợp pháp nếu không liên quan đến hành vi vi phạm pháp luật; hoặc tịch thu, sung công quỹ hoặc xử lý theo quy định nếu liên quan trực tiếp đến vụ án.

Trong vụ án này, Tòa án xác định 133 sổ tiết kiệm và 97 miếng vàng không phải do hành vi phạm tội của ông Thọ mà có. Đây là tài sản hợp pháp và không liên quan đến các hành vi nhận hối lộ hoặc lợi dụng chức vụ, quyền hạn của ông. Do đó, 97 miếng vàng và 133 sổ tiết kiệm đã được Tòa án Nhân dân TP. HCM đã quyết định trả lại cho ông Thọ.

Theo phán quyết, Tòa quyết định tịch thu và nộp vào ngân sách nhà nước một xe ô tô Mercedes Benz S450 trị giá khoảng 6,6 tỷ đồng cùng 5 chiếc đồng hồ Patek Philippe, trong đó có một chiếc trị giá gần 10 tỷ đồng (421.000 USD). Đây là các tài sản mà ông Thọ được tặng từ Công ty Xuyên Việt Oil khi còn đương chức.

Vụ án cũng xác định vai trò cầm đầu thuộc về bà Mai Thị Hồng Hạnh, Chủ tịch HĐTV Công ty Xuyên Việt Oil. Bà Hạnh bị tuyên phạt 30 năm tù với các tội danh Đưa hối lộ và Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí.

Ngoài mức án, tòa đã kê biên 11 bất động sản, phong tỏa 36 tài khoản ngân hàng của bà Hạnh, đồng thời tạm giữ 700 triệu đồng mà bà cùng các bị cáo khác đã nộp để đảm bảo việc thi hành án.

Liên quan đến vụ việc, 13 bị cáo còn lại nhận mức án từ 1 năm 6 tháng đến 7 năm tù.

Hiện, TAND TP. HCM đã nhận được đơn kháng cáo của ông Lê Đức Thọ, bà Hạnh và 5 bị cáo khác. Hồ sơ vụ án sẽ được chuyển cho TAND Cấp cao tại TP. HCM để xem xét theo thủ tục phúc thẩm.

Kết quả điều tra cho thấy, trong khoảng thời gian từ năm 2019 đến tháng 1/2020, ông Lê Đức Thọ đã nhận hối lộ tổng cộng 600.000 USD (tương đương 13,8 tỷ đồng) từ bà Hạnh khi Công ty Xuyên Việt Oil thực hiện vay vốn tại Vietinbank.

Từ năm 2021, ông Thọ còn bị cáo buộc lợi dụng vai trò Bí thư Tỉnh ủy Bến Tre và nguyên Chủ tịch HĐQT Vietinbank để tác động, gây ảnh hưởng đến giám đốc chi nhánh ngân hàng tại Bến Tre, giúp Công ty Xuyên Việt Oil vay vốn dễ dàng hơn với hạn mức 400 tỷ đồng, lãi suất ưu đãi và tỷ lệ tín chấp khoản vay ở mức 40%.

Tổng cộng, ông Thọ bị xác định đã trục lợi hơn 33 tỷ đồng qua các hành vi Nhận hối lộ và Lợi dụng chức vụ, quyền hạn. Trong quá trình điều tra và xét xử sơ thẩm, bị cáo và gia đình đã tự nguyện nộp lại 34 tỷ đồng từ số tiền hưởng lợi.