Chính phủ yêu cầu siết chặt quản lý an toàn thực phẩm

Thông báo nêu, từ đầu năm 2025 đến nay, công tác quản lý an toàn thực phẩm tiếp tục được các ngành, các cấp quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo và đạt nhiều kết quả tốt hơn so với thời gian trước. Bộ Y tế và các bộ, ngành liên quan đã có nhiều cố gắng, tập trung xây dựng thể chế quản lý; các bộ, ngành, địa phương cơ bản thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ theo phân công, tiếp tục tăng cường hoạt động thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện an toàn thực phẩm, đồng thời đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền. Chương trình phối hợp giữa Chính phủ - Hội Nông dân Việt Nam - Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam tiếp tục được thực hiện có hiệu quả. Hoạt động quản lý an toàn thực phẩm tiếp tục được nhân dân và xã hội quan tâm.

Tuy nhiên, công tác quản lý vẫn còn một số hạn chế, bất cập. Việc xây dựng và hoàn thiện thể chế có mặt còn chậm. Một số vụ việc vi phạm pháp luật vẫn xảy ra, gây bức xúc trong Nhân dân. Một số hoạt động quản lý chưa được nhận thức đúng và xử lý thỏa đáng; việc thực hiện của một số cơ quan chưa chủ động, hiệu quả chưa cao. Đáng chú ý, công tác quản lý an toàn thực phẩm còn chưa kịp thời thích ứng với tổ chức và vận hành chính quyền 2 cấp tại các địa phương.

Phó Thủ tướng yêu cầu trong thời gian tới, các bộ, cơ quan, địa phương theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền tiếp tục tổ chức thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ, giải pháp quản lý, bảo đảm an toàn thực phẩm theo quy định của pháp luật và chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Trong đó, cần tiếp tục nâng cao hiệu quả công tác bảo đảm an toàn thực phẩm; chủ động, tăng cường kiểm tra đột xuất, cương quyết xử lý nghiêm các hành vi trục lợi, lợi dụng, sai phạm; khẩn trương tập trung xây dựng, ban hành hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về an toàn thực phẩm thuộc ngành, lĩnh vực được phân công quản lý và công bố công khai.

Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Công Thương khẩn trương hoàn thành nhiệm vụ về xây dựng cơ sở dữ liệu về hàng hóa. Bộ Y tế, Bộ Nông nghiệp và Môi trường cần chủ động xây dựng cơ sở dữ liệu thực phẩm trong lĩnh vực được phân công quản lý, bảo đảm liên thông theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Chỉ thị số 13/CT-TTg ngày 17/5/2025 về tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với Hội Nông dân Việt Nam, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam tổ chức tổng kết thực hiện Chương trình phối hợp giữa Chính phủ với hai Hội về tuyên truyền, vận động sản xuất, kinh doanh nông sản thực phẩm chất lượng, an toàn vì sức khỏe cộng đồng, phát triển bền vững giai đoạn 2021 - 2025, hoàn thành trong tháng 12.

Về công tác xây dựng thể chế, Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan tập trung cao độ cho việc xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý an toàn thực phẩm, bảo đảm chất lượng, tiến độ và thực hiện đúng các yêu cầu của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Đối với dự thảo Nghị định thay thế Nghị định 15/2018/NĐ-CP và dự thảo Nghị quyết của Chính phủ về công bố, đăng ký sản phẩm thực phẩm, Bộ Y tế phải khẩn trương hoàn thành hồ sơ trình theo đúng quy định, báo cáo để Chính phủ thảo luận trực tiếp về cả 2 Dự thảo tại phiên họp sắp tới. Trong đó, cần lưu ý đánh giá kỹ tác động của chính sách, đặc biệt là tác động của việc tăng thủ tục hành chính (nếu có) nhằm siết chặt quản lý, bảo đảm an toàn thực phẩm; trình bày mạch lạc, minh bạch, có số liệu chứng minh, lập luận thuyết phục cho các đề xuất về cơ chế quản lý, kể cả dự báo phản ứng của các nhà sản xuất; đồng thời thiết kế điều khoản chuyển tiếp phù hợp khi thay đổi cơ chế quản lý.

Về hậu kiểm, Phó Thủ tướng yêu cầu các bộ, cơ quan liên quan cần chủ động rà soát, hoàn chỉnh các quy định, hướng dẫn cần thiết và tổ chức tăng cường, tăng tần suất hậu kiểm, bảo đảm hiệu quả; hoàn chỉnh hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật; tăng cường phối hợp, huy động các cơ quan chức năng như Thanh tra, Công an tham gia, bảo đảm kịp thời, hiệu quả, đúng quy định. Bộ Y tế phải khẩn trương nghiên cứu, có quy định hướng dẫn cụ thể về nội hàm hoạt động, công tác hậu kiểm, kiểm tra định kỳ.

Về định hướng tổ chức quản lý nhà nước trong lĩnh vực này, Phó Thủ tướng yêu cầu các Bộ: Y tế, Nông nghiệp và Môi trường, Công Thương theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền rà soát, thống nhất quy định về phân cấp nhất quán và quy định chuyển tiếp, bảo đảm để các cơ quan được phân cấp có đủ thời gian tiếp cận, chuyển tiếp và bố trí nguồn lực để thực hiện có hiệu quả. Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với Bộ Nội vụ và các cơ quan liên quan khẩn trương nghiên cứu, xác định rõ trách nhiệm, thẩm quyền quản lý về an toàn thực phẩm của chính quyền cấp xã gắn với triển khai Nghị quyết số 72-NQ/TW ngày 9/9/2025 về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân; trên cơ sở đó phân định, phân cấp chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền của từng cơ quan cho phù hợp yêu cầu quản lý.

Đồng thời, Bộ Y tế chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan, khẩn trương nghiên cứu và sớm báo cáo Thủ tướng Chính phủ về vấn đề kiện toàn bộ máy quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm theo hướng thống nhất chỉ một đầu mối thực hiện nhiệm vụ bảo đảm an ninh, an toàn thực phẩm từ trung ương tới địa phương theo chỉ đạo của Ban Bí thư tại Chỉ thị số 17-CT/TTg ngày 21/10/2022, làm căn cứ đề xuất các nội dung liên quan trong Dự án Luật An toàn thực phẩm (sửa đổi). Bộ Nội vụ được yêu cầu phối hợp chặt chẽ với Bộ Y tế trong thực hiện nhiệm vụ này.