Thủ tướng yêu cầu tránh hình sự hóa các quan hệ dân sự

Sáng 13/4, trong phiên họp chuyên đề xây dựng pháp luật tháng 4/2025, Chính phủ đã thảo luận và cho ý kiến về 4 dự án luật cùng 2 dự thảo nghị quyết của Quốc hội. Các nội dung bao gồm: sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự; Luật Tổ chức cơ quan điều tra hình sự (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Xử lý vi phạm hành chính; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quốc tịch; Nghị quyết về xây dựng Trung tâm tài chính khu vực và quốc tế tại Việt Nam; và Nghị quyết về thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội.

Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, việc hoàn thiện thể chế là một trong những điểm nghẽn lớn nhất hiện nay, nhưng cũng là yếu tố dễ tháo gỡ nhất. Nếu giải quyết tốt, thể chế có thể trở thành lợi thế cạnh tranh, giúp tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy sự phát triển của đất nước.

Về dự án sửa đổi, bổ sung Bộ luật Hình sự, Thủ tướng yêu cầu bám sát kết luận của Bộ Chính trị, đảm bảo phản ánh tinh thần nhân văn, nhân đạo của Đảng và Nhà nước trong quản lý xã hội. Ông nêu rõ, Bộ luật Hình sự cần vừa bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, vừa thiết lập các công cụ pháp lý đủ mạnh để răn đe và xử lý các loại tội phạm. Điều này cũng phải góp phần thúc đẩy kinh tế tư nhân, tránh hình sự hóa các quan hệ kinh tế, dân sự.

Liên quan đến dự thảo Nghị quyết Quốc hội về việc xây dựng Trung tâm tài chính khu vực và quốc tế tại Việt Nam, Thủ tướng lưu ý cần nghiên cứu các chính sách vượt trội hơn so với pháp luật hiện hành trong nước và cạnh tranh được với quốc tế.

Thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ban ngành và địa phương tiếp tục rà soát, cụ thể hóa và thể chế hóa các chủ trương của Đảng, tháo gỡ toàn bộ khó khăn về thể chế để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội.

Thủ tướng cũng nhấn mạnh, cần từ bỏ tư duy “không quản được thì cấm” để chuyển sang tư duy “không biết thì không quản”, từ đó giải phóng tối đa sức sản xuất của đất nước, huy động mọi nguồn lực xã hội.

Bên cạnh đó, ông chỉ đạo đẩy mạnh phân cấp, phân quyền tối đa, đi đôi với kiểm tra, giám sát chặt chẽ. Việc này cần gắn với phân bổ nguồn lực hợp lý và nâng cao năng lực thực thi. Đồng thời, cần loại bỏ các thủ tục hành chính rườm rà, không cần thiết; tăng cường thẩm quyền xử phạt hành chính với các chế tài cụ thể, rõ ràng.

Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu các cơ quan phải làm rõ trách nhiệm, thẩm quyền, thời gian và tiến độ thực hiện, để khi luật đi vào thực tiễn sẽ đảm bảo hiệu quả cao nhất.

Thủ tướng giao các Phó Thủ tướng phụ trách từng lĩnh vực chỉ đạo các cơ quan chủ trì, tiếp thu ý kiến để hoàn thiện hồ sơ các dự án luật và nghị quyết đúng quy định, trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 9 vào tháng 5/2025.