Luật căn cước: Làm rõ việc tích hợp thông tin trong căn cước điện tử

Sửa đổi, bổ sung để phù hợp với sắp xếp tổ chức bộ máy và yêu cầu thực tiễn

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang trình bày Tờ trình dự án Luật. Dự thảo gồm 12 điều, sửa đổi, bổ sung 136/570 điều, đồng thời bổ sung 2 điều mới của 10 luật liên quan đến an ninh, trật tự.

Theo Bộ trưởng, việc sửa đổi lần này nhằm điều chỉnh những nội dung chịu tác động của việc sắp xếp tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị, đồng thời đáp ứng yêu cầu cấp bách của thực tiễn, phù hợp với chủ trương phát triển khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số quốc gia, và thực hiện phân cấp, phân quyền, cải cách thủ tục hành chính.

Các nội dung sửa đổi tập trung ở nhiều lĩnh vực trọng yếu như:

Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam: mở rộng ưu đãi thị thực, thẻ tạm trú, phân cấp thẩm quyền cấp thẻ thường trú, bổ sung quy định về định danh điện tử cho người nước ngoài.

Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam: điều chỉnh thời hạn hộ chiếu, quy định cụ thể việc hủy giá trị hộ chiếu, cấp công hàm hỗ trợ xin thị thực.

Luật Cư trú: làm rõ quy định đăng ký thường trú, tạm trú cho trẻ em, người chưa thành niên; bổ sung trách nhiệm thông báo lưu trú.

Luật Căn cước: bổ sung quy định về cơ quan quản lý căn cước, giá trị sử dụng căn cước điện tử; điều chỉnh các thủ tục hành chính nhằm tạo thuận lợi cho người dân.

Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ và Luật Đường bộ: cập nhật quy định về phương tiện thông minh, thiết bị giám sát hành trình, phân cấp thẩm quyền thẩm định an toàn giao thông, tiêu chuẩn đăng kiểm viên, nâng hạng giấy phép lái xe.

Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ: phân cấp, phân quyền trong trang bị, quản lý và xử lý thủ tục hành chính; điều chỉnh thẩm quyền của các cơ quan chức năng để bảo đảm tính khả thi.

Dự thảo cũng quy định điều khoản chuyển tiếp, cho phép thiết bị giám sát hành trình và thiết bị ghi nhận hình ảnh người lái xe được lắp đặt theo quy định hiện hành tiếp tục sử dụng đến hết ngày 31/12/2029.

Bảo đảm thống nhất, đồng bộ trong hệ thống pháp luật

Trình bày Báo cáo thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại của Quốc hội Lê Tấn Tới khẳng định: Ủy ban tán thành sự cần thiết ban hành Luật, cho rằng dự án phù hợp với chủ trương, quan điểm chỉ đạo của Đảng, bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, thống nhất trong hệ thống pháp luật.

Hồ sơ dự án được xây dựng theo trình tự, thủ tục rút gọn, đáp ứng yêu cầu cấp bách và đủ điều kiện để trình Quốc hội cho ý kiến. Tuy nhiên, Ủy ban đề nghị rà soát kỹ lưỡng về kỹ thuật lập pháp, bảo đảm tính thống nhất của văn bản sau khi hợp nhất với các luật được sửa đổi, bổ sung.

Về một số nội dung cụ thể, Ủy ban đề nghị:

Luật Cảnh vệ: rà soát, đối chiếu với Quy định số 368-QĐ/TW ngày 8/9/2025 của Ban Chấp hành Trung ương về danh mục chức danh, nhóm chức danh trong hệ thống chính trị để bảo đảm phù hợp.

Luật Nhập cảnh, xuất cảnh, quá cảnh, cư trú của người nước ngoài tại Việt Nam: cần quy định rõ nguyên tắc, tiêu chí xác định đối tượng cấp thị thực ưu đãi (UĐ1, UĐ2) và giao Chính phủ quy định chi tiết.

Luật Xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam: cân nhắc quy định về thời hạn hộ chiếu phổ thông cấp theo thủ tục rút gọn, nghiên cứu quy định cụ thể về hủy giá trị hộ chiếu của người bị truy nã.

Luật Cư trú: bổ sung quy định người chưa thành niên, người mất năng lực hành vi dân sự hoặc có khó khăn trong nhận thức được đăng ký thường trú tại nơi ở hợp pháp của cha, mẹ, người giám hộ, nhưng không được xâm phạm quyền sở hữu chỗ ở hợp pháp của người khác.

Luật Căn cước: quy định rõ thẩm quyền quản lý căn cước trong Công an nhân dân, đồng thời làm rõ việc tích hợp thông tin trong căn cước điện tử để tạo thuận lợi cho người dân.

Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ: cân nhắc tính khả thi của quy định bắt buộc lắp đặt thiết bị ghi hình người lái xe, khoang hành khách, quy định về thời gian lái xe, thời gian nghỉ ngơi, và chứng nhận an toàn kỹ thuật đối với xe cơ giới cải tạo.

Luật Quản lý, sử dụng vũ khí, vật liệu nổ và công cụ hỗ trợ: đề nghị làm rõ thẩm quyền trang bị vũ khí quân dụng cho các lực lượng ngoài Công an, Quân đội, và việc cho phép tổ chức ngoài lực lượng vũ trang thực hiện hoạt động tìm kiếm, xử lý vật liệu nổ phải được Bộ trưởng Bộ Công an hoặc Bộ trưởng Bộ Quốc phòng quyết định để tránh chồng chéo.

Hoàn thiện hệ thống pháp luật, phục vụ quản lý nhà nước hiệu lực, hiệu quả

Việc sửa đổi, bổ sung 10 luật lần này được xem là bước đi cần thiết để đồng bộ hóa quy định pháp luật, nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước trong lĩnh vực an ninh, trật tự, đồng thời tháo gỡ những “điểm nghẽn” từ thực tiễn thi hành, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp và các cơ quan thực thi pháp luật.

Các đại biểu Quốc hội sẽ thảo luận, cho ý kiến về dự án Luật trong thời gian tới, làm cơ sở để hoàn thiện dự thảo, trình Quốc hội xem xét, thông qua tại kỳ họp tiếp theo.